تاثیر شناخت درمانی فردی در كاهش میزان افسردگی و افزایش رضایت زناشویی

هدف از اين پژوهش تاثير شناخت درماني فردي در کاهش ميزان افسردگي و افزايش رضايت زناشويي در زوجين مراجعه کننده به مرکز مشاوره خانواده و مداخله در مجتمع بهزيستي فياض بخش شهر اهواز بود. در اين پژوهش 20 زوج زن و مرد از بين زوجين مراجعه کننده به مرکز مشاوره ياد شده به صورت تصادفي ساده برگزيده شدند. سپس آن ها به صورت تصادفي به دو گروه آزمايش و کنترل واگذار شدند. پيش از انجام مداخله آزمايشي (شناخت درماني)، ميزان افسردگي و رضايت زناشويي زوجين در گروههاي آزمايش و کنترل اندازه گيري شد. در مرحله سپس، گروه آزمايش هشت جلسه مورد درمان شناخت درماني فردي قرار گرفتند. هم چنين، زوجين گروه آزمايش و کنترل دو هفته پس از پايان آخرين جلسه درماني دوباره از لحاظ ميزان افسردگي و رضايت زناشويي (پس آزمون) مورد سنجش قرار گرفتند. نتايج t-test نشان داد که بين زوجين مورد آموزش شناخت درماني فردي (گروه آزمايش) و زوجين بدون مداخله شناخت درماني فردي (گروه کنترل) از لحاظ ميزان افسردگي و رضايت زناشويي تفاوت معنادار وجود دارد (کاهش ميزان افسردگي و افزايش رضايت زناشويي در زوجين مداخله شناخت درماني). بر اساس يافته ها مي توان نتيجه گيري کرد که روان شناسان و مشاوران خانواده مي توانند از روش شناخت درماني براي کاهش افسردگي و افزايش رضايت زناشويي زوجين استفاده کنند.

رابطه راهبردهای فراشناختی با پرخاشگری و شیوه های مقابله با استرس دانش آموزان دوره پیش دانشگاهی شهر شیراز

اين پژوهش با هدف بررسي رابطه راهبردهاي فراشناختي با پرخاشگري و شيوه هاي مقابله با استرس دانش آموزان دوره پيش دانشگاهي شهر شيراز انجام شده است. در اين پژوهش، 360 نفر از دانش آموزان دوره پيش دانشگاهي شهر شيراز در رده سني 17 تا 19 سال (240 دختر و 120 پسر)، در سال تحصيلي 89-88 که به روش خوشه اي چند مرحله اي انتخاب شدند. به کمک پرسشنامه فراشناخت ولز و کارت رايت هاتون (2004)، پرسشنامه پرخاشگري باس و پري (1992) و پرسشنامه راهبردهاي مقابله اي راجر، جارويس و نجاريان (1993)، ارزيابي شدند. داده ها به کمک آزمون هاي آماري ضريب همبستگي پيرسون، آزمون t براي گروههاي مستقل و تحليل رگرسيون چندگانه تحليل شدند. تجزيه و تحليل داده ها نشان داد که بين راهبردهاي فراشناختي و پرخاشگري و هم چنين، بين راهبردهاي فراشناختي و شيوه هاي مقابله با استرس در سطح p<0.01 رابطه معنادار وجود دارد. در ميان دختران و پسران، پرخاشگري در سطح p<0.001 و بکارگيري شيوه هاي مقابله با استرس در سطح p<0.05 داراي تفاوت معناداري بود. لازم به ذکر است که از ميان راهبردهاي فراشناختي، اعتمادشناختي پيش بيني کننده قوي و معناداري براي پرخاشگري در سطح p<0.001 بود. راهبرد خودآگاهي شناختي پيش بيني کننده قوي و معناداري براي شيوه هاي مقابله اي عقلاني و نفصالي و راهبرد افکار خطرناک و کنترل ناپذير پيش بيني کننده قوي و معناداري براي شيوه هاي مقابله اي هيجاني و اجتنابي در سطح p<0.001 بودند.
نتايج پژوهش نشان داد که راهبردهاي فراشناختي در بروز اختلالات رفتاري از جمله پرخاشگري و هم چنين عدم بکارگيري شيوه هاي مقابله اي متناسب با موقعيت از جانب نوجوانان نقشي موثري ايفا مي کنند.

رابطه سلامت روان و عملكرد شغلی بر اساس ویژگی شخصیتی معلمان در راستای پیشنهاد یك مدل علی

هدف از اين پژوهش پيش بيني «سلامت روان» و «عملکرد شغلي» بر اساس «ويژگي شخصيتي» معلمان دوره ابتدايي بود. جامعه آماري 170 نفر از معلمان ابتدايي بود که تماما به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها از راه سه پرسشنامه سلامت روان (GHQ)، عملکرد شغلي پاترسون و ويژگي شخصيتي نئو گردآوري و مورد تحليل قرار گرفت. نتايج تحليل آماري نشان داد که بين سلامت روان و عملکرد شغلي با ويژگي شخصيتي معلمان رابطه اي معنادار وجود دارد. تحليل رگرسيون گام به گام نشان داد که از ابعاد ويژگي هاي شخصيت، «برون گرايي»، «روان رنجوري» و «وجداني بودن»، سلامت روان و برون گرايي و روان رنجوري عملکرد شغلي را پيش بيني مي کنند. برداشت کلي از اين نتايج چنين بود که بهترين متغير پيش بيني کننده براي سلامت روان و عملکرد شغلي، به گونه مثبت بعد برون گرايي بود. بررسي نتايج بيان گر ضرورت توجه به ويژگي هاي شخصيتي افراد در گماردن به مشاغل گوناگون بويژه حرفه معلمي مي باشد

امكان ساخت نظریه مشاوره و روان درمانی مبتنی بر عرفان اسلامی

با مرور تاريخ نظريه هاي مشاوره و روان درماني مي توان چنين استنباط کرد که براي شکل گيري هر رويکرد مشاوره و روان درماني پنج گام اساسي بايستي برداشته شود. گام نخست عبارت است از پي ريزي بنيادها يا به تعبيري مفروضه هاي فلسفي مشتمل بر هستي شناسي، انسان شناسي و معرفت شناسي. گام دوم عبارت است از ريشه يابي اختلالات و نابساماني هاي رواني، به تعبير ديگر، مشخص سازي ريشه اصلي اختلالات رواني. در گام سوم، هدف از مشاوره و روان درماني بايستي تعريف گردد. گام چهارم، روشن سازي چگونگي درمان يا به بيان ديگر، شيوه درمان است و در نهايت گام پنجم به پژوهش هاي باليني از قبيل مطالعات موردي اختصاص دارد. هدف از اين گام، ارزيابي نظريه، تاييد، اصلاح، شرح و بسط آن مي باشد. بدين ترتيب، روشن است که سه گام نخست بيش تر جنبه نظري داشته (و يا مي تواند داشته باشد) و گام چهارم و پنجم، بيش تر عملي است. با توجه به سه گام برشمرده، اين مقاله در صدد پاسخگويي به اين پرسش است که آيا به نوعي مي توان به رويکردي در مشاوره و روان درماني بر مبناي عرفان اسلامي دست يافت؟ به بيان ديگر، آيا عرفان اسلامي قابليت منجر شدن به رويکرد مشاوره اي و روان درماني را دارد؟ براي پاسخگويي به پرسش بالا از روش تحليلي - استنتاجي استفاده شده است. نتايج اين بررسي نشان مي دهد که با توجه به مباني فلسفه عرفان اسلامي و هم چنين، الگو قرار دادن فرآيند سير و سلوک و نيز اقتباس از نقش پير و مرشد در اين فرآيند، مي توان به نظريه اي براي مشاوره و درمان مبتني بر عرفان اسلامي دست يافت.

 

بررسی شاخص های روان شناسی محیط در طراحی خوابگاههای دانشجویی

هدف از انجام اين پژوهش، بررسي برخي از شاخص هاي روان شناسي محيطي در بين دانشجويان خوابگاهي و ارتباط آن ها با موضوع جنسيت، مقطع تحصيلي و نوع خوابگاه مي باشد. نمونه مطالعه اين پژوهش شامل 201 دانشجو از 8 خوابگاه دانشگاه علوم پزشکي شيراز در رشته ها و مقاطع گوناگون تحصيلي مي باشد که از اين بين، 81 نفر دانشجوي مرد و 120 نفر دانشجوي زن بوده اند. ابزار پژوهش براي گردآوري داده ها، پرسشنامه اي چهار بخشي شامل پرسش هايي در مورد رضايت مندي دانشجويان از وضعيت کنوني خوابگاهشان بود. نتايج نشان داد که رابطه اي معنادار بين شاخص هاي روان شناختي و جنسيت، مقطع تحصيلي و نوع خوابگاه محل سکونت دانشجويان، وجود دارد. به طور خلاصه، به عنوان نتيجه گيري، جنسيت، مقطع تحصيلي و نوع خوابگاه محل سکونت از جمله عناصري هستند که لزوما بايد در طراحي خوابگاهها در نظر گرفته شوند چرا که اين عناصر بر برخي از شاخص هاي روان شناختي دانشجويان از جمله احساس آرامش، احساس ازدحام، احساس برخورداري از خلوت شخصي، احساس فرصت و قلمروپايي، حس حضور در خانه و غيره، تاثيرگذارند. هم چنين، بر اساس نتايج بدست آمده از اين پژوهش، پيشنهادهايي جهت بهينه شدن شرايط زندگي خوابگاهي در طراحي هاي آينده ارايه شده است

ساخت، انطباق و هنجاریابی پرسشنامه سنجش فشار روانی و نشانه های آن

پژوهش حاضر به منظور ساخت، انطباق و هنجاريابي دو ابزار با عنوان مقياس سنجش منابع استرس و مقياس سنجش نشانه هاي استرس انجام گرفته است. گروه نمونه مورد مطالعه شامل 635 دانشجو از جامعه دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي واحد رودهن در سال تحصيلي 88 - 1387 بوده است. ابزارهاي پژوهش بر اساس نظريه هاي هولمز و راهه، لازاروس و فولکمن، سليه و سايرين تدوين و در مورد گروه نمونه مذکور اجرا شد. اعتبار پرسشنامه ها با استفاده از آلفاي کرونباخ و روايي آنها با استفاده از تحليل عاملي با روش مولفه هاي اصلي و چرخش واريماکس انجام گرفت. نتايج حاصل از تحليل هاي مذکور، روايي و اعتبار ابزارها را مورد تاييد قرار داد. در پايان براي جامعه زنان و مردان دو جدول نرم جداگانه به صورت نمره T و رتبه درصدي محاسبه و تنظيم شد. اين ابزارها را مي توان براي تشخيص و برنامه ريزي درمان در فرايند مشاوره و روان درماني مورد استفاده قرار داد.

نقش واسطه ای خودكارآمدی تحصیلی در رابطه جهت گیری هدف و عملكرد ریاضی

هدف از پژوهش حاضر تبيين رابطه جهت گيري هدف و خودکارآمدي تحصيلي با عملکرد رياضي دانش آموزان نواحي چهارگانه شهر شيراز بود. آزمودني هاي پژوهش 297 نفر (149 دختر و 148 پسر) از دانش آموزان سوم دبيرستان هاي شيراز بود. ابزارهاي پژوهش نيز مقياس جهت گيري هدف (اليوت و مک گريگور، 2001) و خودکارآمدي تحصيلي (گرين، ميلر، کراوسون، داک و اکي، 2004) بود. همچنين نمره رياضي ترم اول دانش آموزان به عنوان ملاک عملکرد رياضي آنان مورد استفاده قرار گرفت. به منظور تعيين روايي ابزارهاي پژوهش از روش تحليل عاملي و براي تعيين پايايي از ضريب آلفاي کرونباخ استفاده شد. براي تحليل داده هاي پژوهش حاضر که با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گرفت، از آمار توصيفي (ميانگين و انحراف معيار) و روش هاي آمار استنباطي (همبستگي و رگرسيون چندگانه) استفاده شد. يافته هاي پژوهش نشان داد که هدف تسلط - گرايشي و خودکارآمدي تحصيلي پيش بيني کننده هاي مثبت و معنادار و هدف عملکرد - اجتنابي پيش بيني کننده منفي و معناداري براي عملکرد رياضي بوده و اهداف تسلط - اجتنابي و عملکرد - گرايشي از قدرت پيش بيني براي عملکرد رياضي برخوردار نبودند. همچنين در بررسي نقش واسطه اي خودکارآمدي تحصيلي با استفاده از روش بارون و کني مشخص شد که خودکارآمدي تحصيلي از طريق هدف تسلط - گرايشي نقش واسطه اي ميان جهت گيري هدف و عملکرد رياضي دارد

اثربخشی آموزش ارزش های زندگی به كودكان پیش دبستانی بر سلامت روان و رشد اجتماعی آنان

هدف از اين پژوهش تبيين اثربخشي آموزش ارزش هاي زندگي به کودکان پيش دبستاني بر سلامت روان و رشد اجتماعي آنان بود. اين پژوهش از نوع آزمايشي با طرح پيش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماري شامل کليه کودکان پيش دبستاني که در مهد کودک هاي تحت پوشش سازمان بهزيستي شهر شيراز در سال 1389 وجود داشت، بودند که با روش نمونه گيري خوشه اي چند مرحله اي تعداد 351 کودک انتخاب، و پرسشنامه سلامت روان(psc)  و رشد اجتماعي واينلند، براي آنان اجرا شد. بعد از تکميل پرسشنامه ها، تعداد 30 نفر از افرادي را که پايين ترين نمره را در دو پرسشنامه يادشده کسب کرده بودند، به صورت هدفمند انتخاب و در دو گروه آزمايش و کنترل به صورت تصادفي جايگزين شدند. گروه آزمايش 10 جلسه 2 ساعته تحت آموزش ارزش هاي زندگي به شيوه بازي و فعاليت قرار گرفتند. داده هاي جمع آوري شده با استفاده از نرم افزار spss و آزمون آماري کوواريانس مورد تحليل قرار گرفتند. نتايج پژوهش نشان داد که تفاوت در دو گروه آزمايش و کنترل از نظر ميزان سلامت روان (p£0.0001) و رشد اجتماعي (p£0.002) به سطح معنادار رسيده است. اندازه اثر آموزش به ترتيب 75 و 30 درصد مي باشد. آموزش ارزش هاي زندگي به کودکان بر سلامت روان و رشد اجتماعي آنها موثر است

مدل های روابط بین قرارداد روانی با تعهد سازمانی و رضایت شغلی متغیرهای جایگشت پذیر و نسبیت گرایی نظری

اين پژوهش با هدف بررسي امکان جايگشت پذيري متغيرها و به صورت يک مطالعه موردي در حوزه روانشناسي صنعتي و سازماني به مرحله اجرا در آمد. از جامعه آماري معلمان شهر اصفهان، 532 نفر (مرد و زن) با استفاده از نمونه گيري سهل الوصول براي شرکت در پژوهش انتخاب شدند. ابزارهاي پژوهش شامل پرسشنامه قرارداد رواني تک ليب و همکاران (2005)، مقياس رضايت شغلي وايس و زواران و همکاران (1998؛ با چهار خرده مقياس موسوم به رضايت از کار، رضايت از حقوق و دستمزد، رضايت از همکاران و رضايت از سرپرست و پرسشنامه تعهد سازماني اسپيرو و ون کاتش (2002) بودند. داده هاي حاصل از پرسشنامه ها، بر مبناي دو مدل پيشنهادي اوليه، از طريق مدل سازي معادله ساختاري مورد تحليل قرار گرفت. شواهد حاصل از اين تحليل ها حاکي از آن است که تلقي کردن رضايت شغلي به عنوان متغير پيامد براي قرارداد رواني و تعهد سازماني (به عنوان متغير واسطه اي) نسبت به اينکه تعهد سازماني را پيامد قرارداد رواني و رضايت شغلي در نظر بگيريم، هيچ گونه برتري ندارد. اين امر به طور نسبي، از اين ديدگاه که بسياري از متغيرها را در علوم انساني مي توان جايگشت پذير تلقي کرد، حمايت مي کند

كفایت روان سنجی مقیاس جهت گیری فراشناختی محیط یادگیری

هدف از اين پژوهش، بررسي روايي و پايايي مقياس جهت گيري فراشناختي محيط يادگيري بود. بدين منظور، يک گروه نمونه 213 نفري (107 پسر و 106 دختر) از بين دانش آموزان دبيرستاني به روش نمونه گيري خوشه اي چند مرحله اي انتخاب شدند. اين آزمودني ها به مقياس محيط يادگيري با جهت گيري فراشناختي و پرسشنامه آگاهي فراشناختي پاسخ دادند. جهت برآورد روايي از روش هاي تحليل عوامل و روايي همگرا استفاده گرديد. نتيجه تحليل عامل با روش محورهاي اصلي و چرخش متعامد از نوع واريماکس بيانگر وجود 6 عامل با نام هاي تعامل درون کلاسي، کنترل توزيع شده، مطالبات فراشناختي، حمايت عاطفي، اظهارنظر دانش آموز و حمايت و تشويق معلم بود که 68.53 درصد از واريانس کل را تبيين مي کردند. همبستگي مقياس جهت گيري فراشناختي محيط يادگيري با پرسشنامه آگاهي فراشناختي و هر يک از زيرمقياس هاي مقياس جهت گيري فراشناختي محيط يادگيري با کل مقياس بين 0.31 تا 0.93 دامنه داشته است (p<0.001) که مويد روايي همگراي مطلوب اين مقياس مي باشد. به منظور بررسي اعتبار مقياس از روش هاي بازآزمايي، آلفاي کرونباخ استفاده گرديد. دامنه ضرايب بازآزمايي با فاصله زماني دو هفته بين 0.64 و (p<0.001) 0.88 و دامنه ضرايب آلفاي کرونباخ بين 0.60 تا 0.94 بود. نتيجه اين که مقياس محيط يادگيري با جهت گيري فراشناختي از روايي و اعتبار مطلوبي برخوردار است و مي تواند در موقعيت هاي آموزشي و پژوهشي مورد استفاده قرار گيرد

نقش واسطه گری تنظیم شناختی هیجان برای سبك والدگری و مشكلات هیجانی

هدف از اين مطالعه تبيين نقش واسطه گري تنظيم شناختي هيجان براي سبک هاي والدگري و مشکلات هيجاني بود. بدين منظور با انتخاب يک گروه 240 نفري از دانش آموزان دبيرستاني از شهرستان فسا به شيوه خوشه اي چند مرحله اي مقدمات مطالعه مهيا گرديد. به منظور گردآوري اطلاعات از سه مقياس پرسشنامه تنظيم شناختي هيجان، پرسشنامه سبک والدگري آلاباما و مقياس افسردگي، اضطراب و استرس استفاده شد. به منظور بررسي نقش واسطه گري تنظيم شناختي هيجان براي سبک والدگري و مشکلات هيجان در قالب يک مدل علي از شيوه مدل معادلات ساختاري استفاده شد. نتايج اين تحليل حاکي از تاييد نقش واسطه گري تنظيم شناختي هيجان بود. همچنين شاخص هاي برازش مدل نيز حاکي از کفايت مناسب مدل مورد آزمون بود. نتايج اين مطالعه نشان داد که والدگري کارآمد موجب کاهش استفاده از استراتژي هاي منفي تنظيم شناختي هيجان براي مقابله با شرايط استراس زا در نوجوانان مي شود و اين امر موجب افزايش سطح سلامت در آنها مي گردد. از سوي ديگر سبک والدگري ناکارآمد از طريق افزايش به کارگيري استراتژي هاي منفي در تنظيم شناختي هيجان موجب افزايش مشکلات هيجاني در نوجوانان مي شود.

 

آزمون نقش واسطه گری باورهای اسنادی برای ادراك كودكان از والدین و پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان مقطع ابتدایی

هدف از پژوهش حاضر، تبيين واسطه گري باورهاي اسنادي براي ادراک از والدين و پيشرفت تحصيلي دانش آموزان بود. در اين راستا مدلي سلسله مراتبي ارائه شد که در آن ادراک کودک از والدين به عنوان متغير برون زاد، باورهاي اسنادي به عنوان متغير واسطه اي و پيشرفت تحصيلي به عنوان متغير درون زاد در نظر گرفته شدند. مفروضه اصلي مدل وجود نقش واسطه گري باورهاي اسنادي در رابطه متغير بروزن زاد و درون زاد مدل بود. نمونه پژوهش حاضر 256 دانش آموز پسر و دختر مقطع ابتدايي در پايه پنجم بودند که به شيوه نمونه گيري تصادفي چند مرحله اي از آموزش و پرورش شهر شيراز انتخاب شدند. به منظور بررسي باورهاي اسنادي از پرسشنامه ادراک کنترل دانش آموز و براي تعيين ادراک کودک از والدين از مقياس ادراک از والدين و براي ارزشيابي پيشرفت تحصيلي از معدل تحصيلي دانش آموزان استفاده شد. روايي و پايايي ابزارهاي مورد نظر احراز گرديد. يافته هاي حاصل از تجزيه و تحليل رگرسيون چندگانه به شيوه هم زمان نشان داد که تاييد خوداستقلالي توسط مادر هم به صورت مستقيم و هم با واسطه گري باور ظرفيتي تلاش پيش بيني کننده مثبت و معنادار پيشرفت تحصيلي مي باشد. رفتار مراقبه اي مادر پيش بيني کننده منفي باور راهبردي شانس بود و رفتار مراقبه اي پدر پيش بيني کننده مثبت باور راهبردي توانايي بود. همچنين نتايج نشان داد که باور راهبردي شانس به صورت منفي و معنادار و باور ظرفيتي تلاش به صورت مثبت و معنادار پيش بيني کننده پيشرفت تحصيلي بودند. يافته هاي اين پژوهش نشانگر تاييد مدل مورد آزمون بود

« بعدی  ۳۵۳  ۳۵۲  ۳۵۱  ۳۵۰  ۳۴۹  ۳۴۸  ۳۴۷  ۳۴۶  ۳۴۵  ۳۴۴  ۳۴۳  ۳۴۲  ۳۴۱  ۳۴۰  ۳۳۹  ۳۳۸  ۳۳۷  ۳۳۶  ۳۳۵  ۳۳۴  قبلی »