پژوهش حاضر با هدف مطالعه رابطه نگرش ديني و همسازي اجتماعي با توجه به جنس و وضعيت تاهل دانشجويان شکل گرفت. بدين منظور گروه نمونه اي به حجم 424 (192 دختر و 232 پسر) دانشجوي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران جنوب با روش نمونه برداري چند مرحله اي انتخاب شدند. ابزار پژوهش، مقياس نگرش ديني و مقياس همسازي اجتماعي بل بود. نتايج تحليل همبستگي پيرسون و آزمون t نشان داد بين نگرش ديني و سازش يافتگي اجتماعي تنها در دختران رابطه منفي معنادار (P<0.0) وجود داشت و نگرش ديني دانشجويان دختر قويتر از پسران بود. در حالي که در همسازي اجتماعي تفاوتي از لحـاظ جنس به دست نيـامد. نتايج رگرسيون حـاکي از عدم پيش بيني سازش يافتگي اجتماعي بر اساس نگرش ديني و جنس بود. آزمون ميانه نيز تفاوتي بين نمره هاي دانشجويان متاهل و مجرد در ميزان نگرش ديني و همسازي اجتماعي نشان نداد.

در اين پژوهش، رابطه معيارهاي ارتباطي (باورها در مورد اينکه روابط فرد و همسرش، چگونه بايد باشد) با سازگاري زناشويي بررسي شد. متغيرهاي پژوهش با پرسشنامه معيارهاي ارتباطي ويژه (ISRS) و سازگاري زناشويي با مقياس سازگاري دو نفره (DAS) مورد ارزيابي قرار گرفتند. جامعه پژوهش، دبيران زن دبيرستانهاي ناحيه 3 مشهد و همسرانشان بودند. در مجموع 100 نفر (50 زوج) به روش نمونه گيري خوشه اي، از 10 دبيرستان به صورت تصادفي انتخاب شدند. نتايج تحقيق با روش همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون چندگانه (همزمان و گام به گام) تجزيه و تحليل شدند. نتايج نشان دادند که معيارهاي ارتباطي رابطه مدار در سه حيطه مرزها، قدرت، سرمايه گذاري و همچنين رضايت از برآورده شدن معيارهاي ارتباطي در رابطه زناشويي، با سازگاري زناشويي مرتبط بود. بين ميزان ناراحتي افراد از برآورده نشدن معيارهايشان با سازگاري زناشويي رابطه معنادار مشاهده نشد. همچنين معيارهاي ارتباطي افراد در مجموع 25% از واريانس سازگاري زناشويي را پيش بيني کرد. تحليل رگرسيون گام به گام نشان داد که معيار سرمايه گذاري بياني به تنهايي سازگاري زناشويي را به صورت معنادار پيش بيني و 24.6% از واريانس آن را توجيه کرد. تفاوت معيارهاي ارتباطي زوجها با ميانگين سازگاري زناشويي رابطه معنادار و منفي داشت.

در پي دستيابي به سلسله مراتب ارزشي جوانان دانشجو و بررسي اثر متغيرهاي جنس و گرايشهاي تحصيلي بر آن، 600 دانشجو (300 مرد و 300 زن) به نسبت مساوي از چهار دانشکده فني، علوم انساني، تربيت معلم و مديريت دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران جنوب، به روش نمونه گيري تصادفي ساده، انتخاب شدند و با «زمينه ياب ارزشي شوارتز» (SVS) مورد ارزشيابي قرار گرفتند. يافته هاي پژوهش مشخص کردند که ترتيب سلسله مراتبي ارزشي جوانان با سلسله مراتب ارزشي همه ـ فرهنگي مطابقت داشت. اما برخي از تفاوتهاي نامتعارف نيز مشاهده شد. بين مردان و زنان در خصوص ترتيب سلسله مراتبي ارزشها وفاق قابل توجهي ديده شد و دانشجويان با گرايشهاي تحصيلي متفاوت، در خصوص ترتيب سلسله مراتبي ارزشها، شباهت زيادي داشتند.

عوامل آموزشي، سازماني و اقتصادي که بر رضايت شغلي استادان دانشگاه آزاد اسلامي تاثير منفي دارند با استفاده از پرسشهاي مبتني بر پژوهشهاي پيشين بررسي شد. اعضاي هيات علمي تمام وقت و نيمه وقت دانشگاه آزاد اسلامي منطقه 9 جامعه آماري را تشکيل دادند و حجم نمونه شامل 269 نفر از استاداني بود که به روش نمونه گيري طبقه اي و تصادفي ساده انتخاب شدند. عواملي که به سطوح بالاي تنيدگي و سطوح پايين رضايت شغلي در استادان منجر شدند شامل تعداد زياد دانشجويان در کلاس، دشواري ادامه تحصيل و ارتقاي سطح علمي استادان، نبود قوانين حمايتي لازم از حقوق حرفه اي آنان، پايين بودن ميزان حقوق و مزاياي شغلي، کم توجهي واحدهاي دانشگاهي در انجام به موقع ترفيع و تغيير وضعيت استخدامي، دشواري تصويب طرحهاي پژوهشي از نظر مراحل اداري، ضعف انگيزش تحصيلي برخي از دانشجويان و دشواري امکان نقل و انتقال اعضاي هيات علمي بودند.

کارايي خانواده درمانگري شناختي ـ رفتاري در درمان اختلالهاي روان تني از نوع عضلاني، با استفاده از يک طرح تک آزمودني از نوع A-B مورد بررسي قرار گرفت. تعداد 3 نفر (2 مرد و 1 زن) مبتلا به اختلال روان ـ تني عضلاني استخواني (کمردرد و گردن درد) که به يک کلينيک خصوصي روان درمانگري ارجاع شده بودند، به عنوان گروه نمونه اين پژوهش انتخاب شدند. پس از مصاحبه باليني روان درمانگر، آزمودنيها به آزمونهاي MMPI و SCL-90-R پاسخ دادند و سپس روش خانواده درمانگري شناختي ـ رفتاري در مورد آنها اجرا شد. نتايج آزمودنيها در پس آزمون کارايي بالاي اين روش درمانگري در حل تعارضها و مشکلات بين فردي از طريق آموزش مهارتهايي مانند حل مساله، برقراري ارتباط موثر، مقابله کارآمد و جرات ورزي را نشان داد. پيشنهاد مي شود در پژوهشهاي بعدي کارآيي ساير روشهاي درمانگري از جمله دارو درمانگري، رفتار درمانگري و شناخت درمانگري فردي و گروهي بررسي و با يکديگر مقايسه شود.

اين پژوهش با هدف رواسازي مقياس کارآفريني در سازمانهاي دولتي شهر تهران به اجرا در آمد. نمونه اي با حجم 410 نفر از مديران پنج وزارتخانه به روش نمونه برداري طبقه اي انتخاب و پرسشنامه هومن (1380) شامل 121 ماده با طيف ليکرت در مقياس چهار درجه اي در مورد آنها اجرا شد. ضريب آلفاي کرونباخ اين پرسشنامه برابر با 0.986 بود و هفت ماده آن که داراي همبستگي پلي سريال ضعيف و غير معنادار با نمره کلي بودند، حذف شدند. پس از حذف اين مواد و ماده 111 به علت فقدان بار عاملي معنادار، از مقياس 113 ماده اي باقيمانده يک ضريب روايي 0.988 به دست آمد. تحليل مولفه هاي اصلي با استفاده از چـرخش واريماکس، هفـت عامل را به دست داد: سخت کوشي، خطرپذيري، کانون مهارگري، سيالي، خلاقيت و نوآوري، انعطاف پذيري و ترديد و تحمل ابهام.

اين نکته که انواع رژيمهاي غذايي مي توانند شيوع بيماريهاي جسماني مانند بيماريهاي قند و قلب را پيش بيني کنند همواره مورد تاييد بوده اند اما تاثير احتمالي نوع تغذيه بر سلامت رواني غالبا ناديده انگاشته شده است. در مقاله اي که خطوط کلي آن در اين شماره در اختيار خوانندگان قرار داده مي شود به اين مهم پرداخته شده است.

به منظور بررسي رابطه بين زمان واکنش، هوش و سطح اضطراب، 36 دانشجـوي زن و 29 دانشجوي مرد دانشگاه تهـران به آزمون زمان واکنش (داندرز، 1968)، مقياس اضطراب کتل و آزمون ماتريسهاي پيشرونده ريون پاسخ دادند. نتايج نشان دادند که بين زمان واکنش سـاده و هوش (002/0 = P و 373/0- = r) و بيـن هوش و اضطراب آشکار (038/0 = P و 257/0- = r) و اضطراب کل (022/0 = P و 284/0- = r) رابطه منفي وجود دارد. بررسي زمان واکنش انتخابي نشان داد که نتايج مردان به طور معناداري از زنان برتر بود. با اين وجود، بين هوش و سطح اضطراب در دو جنس تفاوت معنادار وجود نداشت. همچنين، همبستگي بين زمان واکنش و اضطراب معنادار نبود.

رابطه بين هوش هيجاني و مهارتهاي ارتباطي در گروهي از دانشجويان ايراني مورد بررسي قرار گرفت. 53 زن و 76 مرد دانشجو مقياس هوش هيجاني (شات و ديگران، 1998) و پرسشنامه مهارتهاي ارتباطي (جرابک، 2004) را تکميل کردند. داده ها نشان دادند که هوش هيجاني با مهارتهاي ارتباطي رابطه مثبت دارد. يافته هاي اين نکته را نيز آشکار کردند که تفاوتهاي جنسي در هوش هيجاني و مهارتهاي ارتباطي معنادار نيستند.

ساختار عاملي مقياس جامع نشانه هاي سلامت رواني کيز (2000، 2005) که شامل 13 زير مقياس اندازه گيري جنبه هاي لذت جويانه (براي مثال بهزيستي هيجاني) و فضيلت گرايانه (براي مثال بهزيستي اجتماعي و روانشناختي) است، بررسي شد. 88 دانشجوي پسر و 117 دانشجوي دختر دانشگاه تهران، به ترتيب 2، 6 و 5 زير مقياس بهزيستي هيجاني، روانشناختي و اجتماعي را تکميل کردند. عوامل بهزيستي هيجاني، روانشناختي و اجتماعي بر اساس تحليل عاملي اکتشافي استخراج شدند. تحليل عاملي تاييدي نيز 5 مدل فرضي از 13 نشانه سلامت رواني، مشتمل بر مدل مستقل، تک عاملي، سه عاملي ناهمبسته، سه عاملي همبسته و سه عاملي همبسته با بار مشترک را بررسي کرد. تحليل عاملي اکتشافي و تاييدي، نشان داد که مدل سه عاملي همبسته نشانه هاي سلامت رواني، بهترين مدل برازش شده براي تبيين داده هاي حاضر است.

محتواي کتابهاي درسي مي تواند در شکل گيري ديدگاهها، بازخوردها و ارزشهاي کودکان به شدت موثر باشد. اين بررسي به منظور به تصوير کشيدن نقش زنان و مردان در کتابهاي فارسي اول تا چهارم انجام شد. نتايج تحليل محتوا نشان داد که : الف) 262 ارزش مثبت به مردان و 129 ارزش مثبت به زنان نسبت داده شده بودند، ب) 1266 و 507 جمله به ترتيب مشتمل بر مفاهيمي درباره مردان و زنان بودند. افزون بر آن، اين مفاهيم بازخورد مثبت تري را نسبت به مردان در مقايسه با زنان ايجاد مي کردند. مي توان نتيجه گرفت که کتابهاي فارسي دوره ابتدايي بازخوردهاي متفاوتي در کودکان، نسبت به مردان و زنان ايجاد مي کنند و اين بازخورد نسبت به مردان مثبت تر از زنان است.