هدف: نظر به اهمیت نقش عوامل اجتماعی، خانوادگی و اقتصادی در سوگیری رفتار افراد، این بررسی با هدف تعیین رفتارهای پرخطر در نوجوانان سنین مدرسه در شهر تهران انجام شده است. روش: در این بررسی توصیفی- مقطعی با به‌کارگیری یک پرسش‌نامه دارای پرسش‌های جمعیت‌شناختی و پرسش‌هایی در زمینه مصرف سیگار، الکل، سلامت روان و غیره ،700 دانش‌آموز (326 دختر و 374 پسر) راهنمایی و دبیرستان بررسی شدند. داده‌ها به‌کمک آزمون آماری خی‌دو تحلیل شدند. یافته‌ها: میانگین سنی پاسخگویان 8/14 سال (انحراف معیار 4/1) بود. 629 نفر (7/88%) بر این باور بودند که سیگار برای سلامتی زیان‌آور است. 84 نفر (0/12%) سیگار مصرف می‌کردند. 210 نفر (6/30%) تجربه مصرف قلیان را داشتند. 70 نفر (0/10%) در یک‌ماه گذشته الکل و 14 نفر (2%) هرویین مصرف کرده بودند. نتیجه‌گیری: وجود رفتارهای پرخطری مانند مصرف سیگار، الکل و سایر مواد در دانش‌آموزان چشم‌گیر بوده و نشان‌دهنده ضرورت مداخلات لازم برای کاهش آنها می‌باشد.

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه تحصیلات پدر و مادر، شغل پدر و شمار خواهران/ برادران با خود- کارآمدی ادراک‌شده در تعاملات اجتماعی دانش‌آموزان دوره‌ راهنمایی بود. رابطه بین پیشرفت تحصیلی و خود- کارآمدی اجتماعی نیز بررسی شده است. روش: در یک بررسی توصیفی- مقطعی 398 دانش‌آموز (204 دختر و 194 پسر) دوره‌ راهنمایی که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای- تصادفی انتخاب شده بودند، مقیاس خود- کارآمدی ادراک‌شده در تعامل‌های اجتماعی با هم‌سالان را تکمیل کردند. داده‌ها به‌کمک آزمون‌های آماری t، تحلیل واریانس یک‌طرفه و ضریب همبستگی پیرسون تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج نشان دادند که ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس یادشده برای کار در جامعه ‌ایرانی مناسب است. هم‌چنین این بررسی بین پیشرفت تحصیلی و خود- کارآمدی ادراک‌شده در تعامل با هم‌سالان ارتباط معنی‌داری نشان نداد. دختران از نظر خود-کارآمدی ادراک‌شده تفاوت معنی‌داری با پسران نداشتند. شغل پدر با خود- کارآمدی ادراک‌شده در تعامل اجتماعی با هم‌سالان رابطه معنی‌داری داشت (01/0p<). تحصیلات پدر و مادر رابطه معنی‌داری با خود-کارآمدی نداشت. بین تعداد خواهران و برادران و خود- کارآمدی رابطه مستقیم و معنی‌داری (05/0p<) دیده‌ شد. نتیجه‌گیری: شغل پدر و شمار برادران و خواهران با خود-کارآمدی ادراک‌شده در تعامل اجتماعی با هم‌سالان رابطه مستقیم دارند؛ اما پیشرفت تحصیلی دانش‌آموز، میزان تحصیلات پدر و مادر و متغیر جنسیت با خود-کارآمدی ادراک‌شده در تعامل اجتماعی با هم‌سالان در ارتباط نیست.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تعیین ارتباط سبک‌های مقابله‏ای با هوش هیجانی در دانش‏آموزان مقطع راهنمایی شهر تهران بود. روش: 420 دانش‏آموز (195 پسر و 225 دختر) از سه منطقه شهر تهران (منطقه‌های یک، شش و 16) و در سه مقطع اول، دوم و سوم راهنمایی که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای- چندمرحله‌ای و تصادفی انتخاب شده بودند، دو پرسش‌نامه راهبردهای مقابله‌ای نوجوانان و هوش هیجانی را تکمیل کردند. داده‌ها به‌کمک ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون تحلیل شدند. یافته‌ها: بین هوش هیجانی و مؤلفه‌های آن با هر یک از سه سبک مقابله‏ای کارآمد، ناکارآمد و رجوع به دیگران (و راهبردهای مقابله‌ای مربوط به این سبک‌ها) ارتباط مثبت معنی‌دار دیده شد (001/0p<). هم‌چنین هوش هیجانی می‌توانست هر یک از این سه سبک مقابله‌ای را به‌طور معنی‌داری پیش‌بینی کند (001/0p<). نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش در تأیید فرضیه‌هایی هستند که قصد دارند هوش هیجانی و مقابله را به‌عنوان سازه‌های به‌هم مربوط، مفهوم‌سازی کنند. این نتایج هم‌چنین برای متخصصانی که به‌دنبال الگوهای مبتنی بر پیش‌گیری و درمان اختلال‌های رفتاری و روانی هستند، سودمند می‌باشند.

هدف: نظر به ارتباط هوش هیجانی با توانایی حل مسأله و انتخاب خودکشی به‌عنوان یک روش انطباق با مشکلات، این پژوهش، با هدف بررسی هوش هیجانی در زنان اقدام‌کننده به خودکشی به روش مسمومیت انجام شده است. روش: در یک طرح پژوهشی پس رویدادی (علی- مقایسه‌ای) و شبه آزمایشی 80 نفر از زنان اقدام‌کننده به خودکشی به روش نمونه‌گیری در دسترس از میان مراجعه‌کنندگان به اورژانس مسمومین بیمارستان نور اصفهان به‌عنوان گروه آزمایشی و 80 نفر از زنان عادی از میان ملاقات‌کنندگان بیماران بخش داخلی بیمارستان نور اصفهان، به‌عنوان گروه گواه به روش تصادفی انتخاب و به‌کمک پرسش‌نامه هوش هیجانی بار- ان بررسی شدند. برای تحلیل داده‌ها، روش تحلیل واریانس چندمتغیره و روش تحلیل تمایزات به‌کار برده شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل واریانس چند متغیره نشان داد که نمره کل هوش هیجانی و زیرمقیاس‌های آن در گروه خودکشی‌کنندگان در مقایسه با گروه گواه به شکل معنی‌داری پایین‌تر بوده است (001/0p<). هم‌چنین بر پایه نتایج تحلیل تمایزات، همراه با نقطه برش 86/253 برای تفکیک دو گروه اقدام‌کننده به خودکشی و سالم، حساسیت و ویژگی هر دو به‌طور جداگانه برابر با 100% محاسبه گردید. نتیجه‌گیری: هوش هیجانی در زنان اقدام‌کننده به خودکشی پایین‌تر از زنان عادی است. پایین‌بودن هوش هیجانی می‌تواند به‌عنوان یک عامل خطر اقدام به خودکشی در نظر گرفته شود.

هدف: با توجه به اهمیت فرآیندهای تشخیصی در برنامه‌های درمانی و ضرورت ساخت ابزار‌های روا و پایا، این پژوهش با هدف طراحی یک مقیاس دارای پایایی و روایی برای ارزیابی فرآیندهای خانواده‌های ایرانی انجام شده است. روش: این بررسی از نوع ابزارسازی است و در دو مرحله مقدماتی (225 زوج) و بررسی اصلی (1100 زن و مرد متأهل) انجام شد. آزمودنی‌ها در مرحله مقدماتی به شیوه نمونه‌گیری هدفمند و در مرحله بررسی اصلی به شیوه خوشه‌ای- تصادفی انتخاب شدند. بر پایه بررسی مقدماتی یک مقیاس 55 سؤالی تهیه شد و در بررسی اصلی، فرم اولیه مقیاس (مقیاس فرآیندهای خانواده) تکمیل گردید. برای تحلیل داده‌ها روش‌های تحلیل عامل، ضریب همبستگی و آزمون t‌ مستقل به‌کار برده شد. یافته‌ها: تحلیل عاملی نشان‌دهنده وجود پنج عامل در مقیاس فرآیندهای خانواده (انسجام خانوادگی، ارتباطات خانوادگی، راهبردهای مقابله، مهارت‌های حل مسأله و باورهای مذهبی) بود. برای بررسی روایی و پایایی این مقیاس روش‌های بازآزمایی، ضریب آلفا و روایی همگرا و واگرا به‌کار برده شد که نتایج این تحلیل‌ها گویای کفایت مقیاس فرآیندهای خانواده بود. نتیجه‌گیری: مقیاس فرآیندهای خانوادگی دارای روایی و پایایی برای استفاده در ایران است.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار عاملی نسخه‌های سه، نُه و 14 سؤالی مقیاس‌های به‌زیستی روانشناختی ریف (RSPWB)- که دربردارنده ابعاد شش‌گانه استقلال، تسلط محیطی، رشد فردی، روابط مثبت با دیگران، هدف در زندگی و پذیرش خود است- انجام شد. روش: نسخه 14 سؤالی مقیاس‌های به‌زیستی روانشناختی ریف بر روی 374 نفر دانشجو (158 مرد و 216 زن) که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای- چندمرحله‌ای و تصادفی انتخاب شده بودند، اجرا شد. به‌کمک تحلیل عاملی تأییدی سه الگوی رقیب برای هر یک از مقیاس‌های سه، نُه و 14 سؤالی ارزیابی شدند. داده‌ها به‌کمک تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل واریانس چندمتغیری تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان دادند، در حالی که الگوی چندبعدی مقیاس‌های به‌زیستی روانشناختی ریف در نسخه‌های سه، نُه و 14 سؤالی برازش قابل قبولی با داده‌ها دارد، الگوی سلسله مراتبی مقیاس‌های به‌زیستی روانشناختی ریف برای نسخه‌های یادشده برازش بهتری با داده‌ها به دست داد. هم‌چنین، نتایج نشان دادند که در این نمونه الگوی تک‌عاملی مقیاس‌های به‌زیستی روانشناختی ریف برای سه نسخه سه، نُه و 14 سؤالی یک الگوی اندازه‌گیری غیرقابل‌قبول است. نتیجه‌گیری: نتایج به‌دست آمده در این پژوهش، یافته‌های برخی از بررسی‌های پیشین را تکرار و از الگوی سلسله مراتبی با یک عامل مرتبه بالاتر به‌زیستی روانشناختی ریف (مبنی بر این‌که RSPWB از شش بعد تقریباً متمایز تشکیل شده است)، حمایت نمود.

هدف: نظر به اهمیت بررسی جنبه‌های به‌زیستی افراد و نقش آن در سلامت بدنی و روانی آنان، این پژوهش با هدف بررسی روایی و پایایی مقیاس به‌زیستی روانشناختی ریف انجام گردیده است. روش: در یک بررسی توصیفی- مقطعی 145 دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد آزادشهر (96 زن و 49 مرد) که به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای- تصادفی انتخاب شده بودند، به پرسش‌های مقیاس‌های به‌زیستی روان شناسی ریف، مقیاس رضایت از زندگی، پرسش‌نامه شادمانی آکسفورد و مقیاس عزت‌نفس روزنبرگ پاسخ دادند. داده‌ها به‌کمک روش‌های آماری توصیفی و ضریب همبستگی تحلیل شدند. یافته‌ها: ضریب پایایی به‌روش بازآزمایی مقیاس به‌زیستی روانشناختی ریف 82/0 و خرده‌مقیاس‌های پذیرش خود، روابط مثبت با دیگران، خودمختاری، تسلط بر محیط، زندگی هدفمند و رشد شخصی به‌ترتیب 71/0، 77/0، 78/0، 77/0، 70/0 و 78/0 به‌دست آمد که از نظر آماری معنی‌دار بود (001/0p<). همبستگی مقیاس به‌زیستی روانشناختی با مقیاس رضایت از زندگی، پرسش‌نامه شادکامی آکسفورد و پرسش‌نامه عزت‌نفس روزنبرگ به‌ترتیب 47/0، 58/0 و 46/0 به‌دست آمد (001/0p<). نتیجـه‌گیری: مقیاس به‌زیستی روانشناختی ریف از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است و برای سنجش به‌زیستی روانشناختی دانشجویان ایرانی مناسب است.

هدف: با توجه به اهمیت تأثیر افزایش رادیکال‌های آزاد مانند سوپراکسیداز و نیتریک اکساید بر نارسایی دفاع آنتی‌اکسیدانی و آسیب به مغز، این پژوهش با هدف مقایسه استرس اکسیداتیو در اسکیزوفرنیا و افراد سالم انجام شده است. روش: این بررسی به‌صورت مقطعی، بر روی 60 بیمار که بر پایه معیارهای تشخیصی DSM-IV-TR توسط روانپزشک، مبتلا به اسکیزوفرنیا تشخیص داده شده بودند و 180 فرد عادی که از نظر سن، جنس، سیگاری‌بودن و نیز میزان درآمد هم‌سان شده بودند، انجام شد. بیماران به‌صورت در دسترس در بیمارستان امیرکبیر اراک نمونه‌گیری شدند. از نمونه‌ها پس از پرکردن رضایت‌نامه، پنج سی‌سی خون وریدی برای اندازه‌گیری شاخص‌های استرس اکسیداتیو گرفته شد. برای اندازه‌گیری میزان پراکسیداسیون لیپیدی از روش ساتو و معرف TBA، برای گروه‌های تیول از روش هیو و معرف DTNB و برای ارزیابی فعالیت آنتی‌اکسیدانی تام پلاسما از روش FRAP (بنزی) که توانایی پلاسما را در احیای یون‌های فریک به فرو ارزیابی می‌کند بهره گرفته شد. داده‌ها به‌کمک آزمون آماری t ، ضریب همبستگی اسپیرمن و الگوی رگرسیون لجستیک تحلیل شدند. یافته‌ها: میانگین سنی آزمودنی‌ها 13/32 سال (انحراف معیار 46/9) بود. 7 نفر مبتلا به اسکیزوفرنیای حاد و 53 نفر مبتلا به اسکیزوفرنیای مزمن بودند. میانگین شاخص گروه‌های تیول بین دو گروه مورد و گواه دارای تفاوت معنی‌دار بود (001/0p<). میانگین شاخص FRAP بین گروه‌های مورد و گواه نیز تفاوت معنی‌دار داشتند (005/0p<). میانگین شاخص TBA در گروه مورد نسبت به گروه گواه از نظر آماری معنی‌دار نبود. نتیجه‌گیری: با کاهش میزان تیول و FRAP، دفاع آنتی‌اکسیدانی در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا کاهش می‌یابد.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی میزان اثربخشی داروی سلژیلین که یک مهارکننده مونوآمین‌اکسیداز نوع B می‌باشد و خاصیت دوپامینرژیک دارد، در درمان بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا با علایم منفی بارز انجام شده است. روش: در یک کارآزمایی بالینی 80 بیمار بستری در بیمارستان حجازی مشهد که بر پایه معیارهای تشخیصی DSM-IV-TR، تشخیص اسکیزوفرنیا داشته‌اند و علایم منفی آنها بارز بود ]نمره بیشتر از 15 در مقیاس علایم مثبت و منفی PANSS) )[، در پژوهش وارد شدند. بیماران به‌تصادف در سه گروه دریافت‌کننده پنج میلی‌گرم سلژیلین، 10 میلی‌گرم سلژیلین و یا دارونما همراه با داروی آنتی‌سایکوتیک جای داده شدند. سپس بیماران به مدت شش هفته به‌کمک PANSS و آزمون عوارض دارویی پی‌گیری شدند. داده‌ها به‌کمک آزمون‌های آماری تحلیل واریانس و t تحلیل شدند. یافته‌ها: هشت بیمار به‌دلیل تشدید علایم پسیکوز و چهار بیمار به‌دلیل عوارض دارویی از بررسی کنار گذاشته شدند. میانگین سنی بیماران مورد بررسی 6/47 سال و میانگین مدت بستری در بیمارستان 9/8 سال بود. گرچه علایم منفی در هر دو گروه دریافت‌کننده سلژیلین پس از شش هفته بهبود نشان داد، تفاوت معنی‌داری میان دو گروه پنج میلی‌گرم و 10 میلی‌گرم سلژیلین و دارونما دیده نشد. نتیجه‌گیری: در بیماران بستری در بیمارستان، سلژیلین در بهبود علایم منفی اسکیزوفرنیا بر دارونما برتری ندارد.

هدف: در این بررسی تأثیر توپیرامات به‌عنوان درمان کمکی همراه با لیتیوم با داروی والپروات سدیم بر اختلال دوقطبی نوجوانان مقایسه شده است. روش: در یک کارآزمایی بالینی تصادفی‌شده، 30 نفر از نوجوانان مبتلا به اختلال دوقطبی در فاز مانیا یا مختلط، تحت درمان با توپیرامات یا والپروات سدیم قرار گرفتند. همه آزمودنی‌ها پس از 4 تا 6 هفته درمان با کربنات لیتیوم پاسخ کافی به درمان نداده بودند یا پس از یک دوره پاسخ دچار عود علایم شده و نیازمند افزودن یک داروی دیگر تثبیت‌کننده خلق بودند. ارزیابی نشانه‌ها به‌کمک مقیاس نمره‌دهی مانیای یانگ، مقیاس تأثیر کلی بالینی و مقیاس ارزیابی کلی کودکان انجام شد. یافته‌ها: دو گروه در بسیاری از ویژگی‌های جمعیت‌شناختی یکسان بودند. در هر گروه به‌طور جداگانه کاهش میانگین نشانه‌ها و میزان بهبودی معنی‌دار بود (001/0p<)، ولی در مقایسه بین دو گروه تفاوت چشم‌گیری از نظر آماری دیده نشد. نتیجه‌گیری: هردو داروی توپیرامات و والپروات سدیم در درمان کمکی اختلال دوقطبی نوجوانان ممکن است مؤثر باشند و احتمالاً تفاوتی بین اثربخشی آنها وجود ندارد.

: این بررسی با هدف گردآوری و مقایسه پژوهش‌های انجام‌شده درسطح کشور در ارتباط با خودکشی و اقدام به خودکشی انجام شد. روش: با بهره‌گیری از اطلاعات موجود در سیستم اینترنتی و پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به بررسی مقاله‌های منتشرشده در زمینه اقدام به خودکشی و خودکشی، پرداخته شد. یافته‌ها: در پژوهش‌های بازبینی‌شده 3477 نفر مورد بررسی قرار گرفته‌اند. دامنه سنی مردان 39-30 و زنان زیر30 سال بود. 8/71% سابقه اختلال خلقی و 5/53% اقدام به سوءمصرف دارو به منظور خودکشی داشته‌اند. شیوع خودکشی درایران 4/9 در 100000 به‌دست آمد. نتیجه‌گیری: شیوع خودکشی در ایران نسبت به آمار جهانی پایین‌تر و مهم‌ترین روش برای اقدام به خودکشی مسمومیت با داروها بوده است. زنان دو برابر مردان اقدام به خودکشی می‌کنند و روش شایع‌تر خودکشی در مردان حلق‌آویزکردن و در زنان خودسوزی است.

این پژوهش با هدف بررسی نگرش دانش‌آموزان نوجوان تبریزی به مواد مخدر، رفتارهای پرخطر و افراد مورد تعامل آنها انجام شد. روش: در یک پژوهش توصیفی- مقطعی 500 دانش‌آموز راهنمایی و دبیرستانی شهر تبریز که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای- تصادفی انتخاب شده بودند به‌کمک یک پرسش‌نامه ویژگی‌های جمعیت‌شناختی و نگرشی بررسی شدند. داده‌ها به‌کمک آزمون تحلیل واریانس یک‌طرفه و آزمون همبستگی پیرسون تحلیل شدند. یافته‌ها: 92 درصد دانش‌آموزان مصرف مواد مخدر را مردود دانستند و 10% بر این باور بودند که مواد مخدر در شادابی فرد تأثیر مثبت دارد. 27% کنجکاوی را عاملی برای گرایش به مصرف این مواد دانستند. 4% دانش‌آموزان رفت وآمد به جاهای پرخطر از نظر مواد مخدر را گزارش کردند. دانش‌آموزان درباره مواد مخدر بیشتر به‌ترتیب با دوستان، اعضای خانواده و سپس آموزگاران گفتگو کرده‌اند و 9% آنها دوستان خود را به والدین خود معرفی نمی‌کنند. ضریب همبستگی پیرسون بین سن (004/0p<)، شمار اعضای خانواده (05/0p<) و رتبه تولد (05/0p<) با مجموع امتیاز نگرش و رفتارهای مطلوب رابطه مثبت و معنی‌دار نشان داد. ارتباط بین رفتارهای مطلوب و معدل دانش‌آموز به سطح معنی‌داری نزدیک بود.�نتیجه‌گیری:�طراحی و اجرای مداخلات مبتنی بر پیش‌گیری از سوی گروه هم‌سال با همکاری پدران و مادران در مدرسه و خانواده ضروری است.