هدف این نوشتار، طراحی و ساخت مدلی جدید به‌منظور اندازه‌گیری میزان آمادگی زیرساخت و دسترسی فنّاوری اطلاعات و ارتباطات، و تجزیه و تحلیل شکاف دیجیتالی میان کشورها در این حوزه است. این مدل از ۱۰ شاخص اصلی فنّاوری اطلاعات و ارتباطات ساخته شده است و دارای دو بعد«دسترسی فناوری اطلاعات و ارتباطات» و «پوشش موبایل و هزینه دسترسی» می‌باشد. در این نوشتار با استفاده از روش‌های داده‌کاوی، روش مونت‌کارلو زنجیره‌ی مارکوف به‌منظور برآورد مقادیر گم‌شده و تحلیل عاملی چندمرحله‌یی برای ترکیب شاخص‌ها، محدودیت‌ها و مشکلات زیادی که مدل‌های موجود دارند مانند کمبود داده برای تحلیل زیرساخت و دسترسی فنّاوری اطلاعات، استفاده از وزن مساوی یا نظرات خبرگان برای ترکیب شاخص‌ها دوری جسته می‌شود.

مهم‌ترین عامل موفقیت در پیاده‌سازی پروژه‌ی برنامه‌ریزی منابع سازمان(E‌R‌P) آمادگی برای تغییر و تحول است. یکی از واکنش‌های عمده‌یی که سازمان‌ها در این‌گونه پروژه‌های تغییر با آن مواجه می‌شوند، مقاومت افراد در برابر تغییر است. مشارکت کاربران برای موفقیت پروژه بسیار مهم و حیاتی است و مدیریت تغییر نیز باید براساس انتظارات و باورهای کاربران و در راستای تبدیل آنها به حامیان و مدافعین سیستم باشد. بنابراین مدیران باید بدانند علاوه بر مسائل فنی پروژه، چه مسائل مؤثر دیگری را باید برای پذیرش این تغییرات در نظر داشته باشند. در این تحقیق، فرایند تفکر به‌عنوان روشی نظام‌مند برای شناسایی مقاومت در برابر تغییر در پروژه‌ی برنامه‌ریزی منابع سازمان (E‌R‌P) در نظر گرفته شده است. روش تحقیق، مطالعه‌ی موردی کیفی در سازمان ذوب‌آهن اصفهان، و موضوع مورد مطالعه نیز پروژه‌ی E‌R‌P در این شرکت است. برای جمع‌آوری داده‌ها از روش‌های مصاحبه، مطالعه‌ی مستندات و مشاهده‌ی محقق به‌ترتیب اولویت استفاده شده است. مصاحبه‌ها بدون هیچ تغییری، به‌صورت فایل‌های الکترونیکی مستند شدند و برای تحلیل آسان‌تر آنها از برنامه‌ی A‌t‌l‌a‌s/t‌i استفاده شده است. در این تحقیق ابتدا فرایند تغییر برنامه‌ریزی منابع سازمان مطرح شد و پس از آن، براساس سه سؤال اساسیِ فرایندِ تفکر در هر مرحله از تغییر، عامل‌های مقاومتی تأثیرگذار بر پذیرش تغییر در فرایند پیاده‌سازی پروژه‌ی برنامه‌ریزی منابع سازمان شناسایی و براساس مدل تنظیم و تحلیل شدند.

در این نوشتار مدلی برای تعیین زمان‌بندی بهینه‌ی چرخشی کارگاهی باز طراحی می‌شود. برای انجام هر عملیات چندین منبع مورد نیاز است که به‌طور هم‌زمان باید از تمامی آن‌ها استفاده شود. این مسئله از لحاظ پیچیدگی محاسباتی در رده‌ی مسائل N‌P-h‌a‌r‌d قرار دارد. ابتدا نشان می‌دهیم که این مسئله را می‌توان به مسئله‌ی رنگ‌آمیزی دایره‌یی رئوس یک گراف تبدیل کرد. آنگاه، الگوریتمی در چارچوب روش فراابتکاری جامعه‌ی مورچگان طراحی می‌شود که می‌تواند در حل مسائل با اندازه‌ی بزرگ‌تر مورد استفاده قرار گیرد. برای بررسی و ارزیابی کارایی الگوریتم پیشنهادی، از یک دسته مسائل با عدد رنگی دایره‌یی غیرصحیح استفاده می‌شود و در نهایت نتایج حاصله با جواب‌های به‌دست آمده از روش تحلیلی مقایسه خواهد شد.

در این تحقیق، پس از بررسی ادبیات مربوط به الگوی حذف فراگیر فعالیت‌های بدون ارزش افزوده، این الگو به‌اختصار شرح داده می‌شود. سپس، پیاده‌سازی الگوی حذف فراگیر فعالیت‌های بدون ارزش افزوده در شرکت جهان‌افروز مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته است. در این بررسی نظام مدیریت ناب به‌عنوان روشی فراگیر و قابل پیاده‌سازی در شرکت جهان‌افروز تشخیص داده شده است. این نظام مجموعه‌یی از روش‌های حذف اتلاف را به کار می‌گیرد تا بتواند همه‌ی موارد اتلاف را یافته و به‌تدریج آنها را حذف کند. مدیریت ناب با فرایند تجدید سازمان شروع می‌شود و پس از مشخص‌شدن چشم‌انداز و راهکار شرکت، چرخه‌ی بهبود راهبردی برای چند دوره در شرکت مورد بررسی قرار می‌گیرد. برای اولین دوره‌ی یک‌ساله در شرکت جهان‌افروز، دو کلید توسعه از بین نه کلیدتوسعه‌ی دیگر به‌عنوان کلیدتوسعه‌ی بحرانی شناخته شده و محور فعالیت‌های اصلی دوره‌ی اول چرخه‌ی بهبود راهبردی قرار می‌گیرند. علاوه بر این‌که انتظار می‌رود سازمان به سمت ناب شدن )حذف فراگیر فعالیت‌های بدون ارزش افزوده (حرکت کند، نتایج گسترده‌ی دیگری ازجمله اصلاح ساختار سازمان، استفاده‌ی بهتر از منابع و تولید بیشتر نیز از اجرای این الگو انتظار می‌رود.

امروزه با افزایش رقابت و تغییرات غیرقابل پیش‌بینی در عرصه‌ی کسب‌وکار، سازمان‌ها برای کسب مزایای رقابتی در دست‌یابی به اهداف سازمانی و موفقیت در کسب‌وکار، لازم است به‌صورت چابک عمل کنند. این قابلیت به سازمان‌ها کمک می‌کند تا تغییرات غیرقابل پیش‌بینی را به‌منظور دست‌یابی به موقعیت بهتر در بازار رقابتی و بهبود چرخه‌ی زمانی در فعالیت‌های مدیریتی، کشف کرده و به آن پاسخ دهند. چابکی به‌معنی مجموعه‌یی از توان‌مندی‌ها و شایستگی‌ها است که باعث بقا و پیشرفت سازمان در محیط کسب‌وکار می‌شود. در این نوشتار پس از بررسی مدل‌های مفهومی چابکی، مدلی برای توسعه‌ی چابکی درسازمان‌ها پیشنهاد شده است. سپس این مدل با استفاده از روش تجزیه‌وتحلیل عاملی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. مدل نهایی دارای ابعاد مختلفی است که سرعت، پاسخ‌دهی، انعطاف‌پذیری، توسعه‌ی شایستگی، بهبود محصولات و خدمات، و غنی‌سازی مشتری را شامل می‌شود.

نحوه‌ی سرویس، نگه‌داری و تعمیر ماشین‌آلات، دستگاه‌ها و تجهیزات و به‌عبارتی «حفاظت فنی از دارایی‌های فیزیکی» یکی از مسائل مهم و ضروری است که همواره در مراکز عمرانی و صنعتی مطرح بوده است. تعمیر و نگه‌داری صحیح علمی و برنامه‌ ریزی‌شده با روش‌های نوین جهانی مستقیماً بر بهره‌وری، کیفیت، هزینه‌های مستقیم تولید، قابلیت اطمینان، به‌کارگیری و سودآوری اثر می‌گذارد. عدم توجه به این مهم سبب بالارفتن هزینه‌های تعمیر دستگاه‌ها، استهلاک بیش از حد آنها، از کار افتادن ناگهانی، عدم توانایی در ارائه‌ی خدمات و زیان‌های هنگفت مالی خواهد شد. استفاده از سیستم‌های مکانیزه برای این منظور، گامی مؤثر در راستای بهبود عملکرد سیستم تعمیرات و نگه‌داری است اما سیستم‌های مکانیزه‌ی موجود فاقد ماهیت مکانی بوده و برای نگه‌داری و تعمیر تأسیساتی که ماهیت مکانی دارند دارای ضعف اساسی هستند. سیستم‌های تعمیر و نگه‌داری پیشگیرانه‌ی جغرافیایی G‌P‌M‌Sبا به‌کارگیری فنّاوری سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی G‌I‌Sروشی مناسب برای رفع این نقیصه‌اند. در این نوشتار ضمن معرفی این سیستم‌ها، مزایای آنها نسبت به سیستم‌های قبلی مقایسه شده است.

آخرین گام در یک برنامه‌ی نگه‌داری و تعمیرات مبتنی بر شرایط )C‌B‌M(،تصمیم‌گیری برای سیاست‌های مختلف نگه‌داری و تعمیرات است. این گام مهم‌ترین و بحرانی‌ترین گام برای مجریان برنامه است. تصمیم‌گیری یادشده با توجه به اهداف مختلف ــ نظیر کاهش هزینه‌های نگه‌داری و تعمیرات و افزایش قابلیت استفاده ــ صورت می‌پذیرد. در این نوشتار ایجاد یک مدل برنامه‌ریزی پویا به‌منظور تعیین آستانه‌ی اجرای نگه‌داری و تعمیرات پیشگیرانه در برنامه‌ی C‌B‌M، مورد نظر است. مبنای مدل‌سازی، هزینه‌های انتظاری برنامه‌ی‌C‌B‌M )حاصل‌ضرب مقادیر مختلف هزینه به‌ازای تصمیمات مختلف و احتمال هریک از تصمیمات( بوده است. در این نوشتار با استفاده از ضریب $a‌l‌p‌h‌a$ ، مدل مربوطه حافظه‌دار شده و تنزل درجه‌ی دستگاه در معادلات به‌شکلی واقعی‌تر در نظر گرفته شده است. در محاسبات، نقطه‌ی بهینه برای تعویض اقتصادی دستگاه نیز محاسبه شده است. به‌منظور ساده‌سازی، از ارزشِ زمانیِ پول صرف نظر شده است. کلیدواژگان

امروزه نگه‌داری و تعمیرات )نت( در سازمان‌ها از اهمیت ویژه‌یی برخوردار است. نظام نگه‌داری و تعمیرات بهره‌ور فراگیر T‌P‌Mدیدگاه‌هایی اصولی در تغییر فرهنگ، بینش کارکنان، جذب علائق، دل‌بستگی و احساس تعلق خاطر آنان به دارایی‌های سازمان را شامل می‌شود. در این نوشتار پیاده‌سازی سیستم نگه‌داری و تعمیرات بهره‌ور فراگیر در مجتمع پتروشیمی بندر امام )شرکت فرآورش( امکان‌سنجی شد و میزان تأثیر عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، فیزیکی کارکنان پتروشیمی بندر امام در پیاده‌سازی T‌P‌M مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این پژوهش توسط نرم‌افزار S‌P‌S‌S مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، و در پایان میزان اثربخشی کلی تجهیزات )O‌E‌E یکی از واحدها محاسبه شد.نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد که چهار عامل عنوان‌شده مستقیماً با O‌E‌E در ارتباط‌اند و نهایتاً در پیاده‌سازی T‌P‌M نقش دارند. به‌منظور بهینه‌سازی این چهار عامل برای پیاده‌سازی نگه‌داری و تعمیراتی بهره‌ور و فراگیر راه حل‌هایی ارائه شد.

در این نوشتار الگوریتمی طراحی می‌شود تا با ارائه‌ی مسیرهای مناسب درون هر ناحیه شهرداری، هزینه‌های جمع‌آوری پسماند را به کمترین حد ممکن کاهش دهد. با توجه به اینکه جمع‌آوری پسماند حدود ۵۰ الی ۷۰ درصد از مخارج کل یک سیستم مدیریت پسماند شهری را تشکیل می دهد،مرجع{۱} اندکی بهبود در عملکرد سیستم، موجب کاهش قابل ملاحظه‌ی کل هزینه‌های مدیریت پسماند می‌شود. مدل ریاضی این مساله از نوع برنامه‌ریزی عدد صحیح است که برای حل آن در زمان نسبتاً کوتاه، روشی ابتکاری شامل سه الگوریتم پیشنهاد می‌شود: ابتدا کل محدوده‌ی مورد بررسی با استفاده از الگوریتم اول )الگوریتم بخش بندی( به تعدادی بخش تقسیم می‌شود. هر نقطه واقع در مرز بخش می‌تواند یک نقطه شروع یا پایان بالقوه برای عملیات جمع‌آوری باشد. با استفاده از الگوریتم دوم )الگوریتم تولید مسیر( برای هر بخش کوتاه‌ترین مسیر بین هر زوج نقطه شروع و پایان تعیین می شود. در گام بعدی، الگوریتم ترکیب بخش‌های همجوار مناسب را باتوجه به ظرفیت و تعداد ماشین‌های جمع‌آوری موجود مشخص می کند به طوری‌که کل مسافت طی شده در مجموع این بخش‌ها کمینه شود. در این روش ابتکاری موانع توپولوژیکی )مانند بن‌بست‌ها و بلوارها( و همچنین مقررات ترافیکی )مانند یک طرفه بودن( به عنوان محدودیت لحاظ شده‌اند تا نتایج هر چه بیشتر به واقعیت نزدیک باشند. در نهایت، برتری روش پیشنهادی نسبت به روش مورد استفاده در دنیای واقعی از طریق مورد کاوی در ابعاد واقعی برای سه ناحیه از شهرداری تهران نشان داده می شود.

هدف اصلی این تحقیق تجزیه و تحلیل تأثیرات کوتاه‌مدت و بلندمدت نوسان نرخ ارز یورو بر گروه‌های مختلف فعال در بازار سهام ایران است. با توجه به نقایص و محدودیت‌های روش‌های سنتی )نظیر رگرسیون(، در پژوهش حاضر از روش‌های نوین اقتصادسنجی ـ نظیر روش‌های معتبر «آزمون علیت گرینجر» و «مدل‌هم‌جمعی یوهانسن» ـ استفاده شده است. نتایج استفاده از این دو روش مؤید یکدیگرند و نشان می‌دهند که آزمون علیت گرینجر در تمامی گروه‌ها نرخ ارز را به‌عنوان علت تغییرات شاخص سهام تأیید می‌کند. از سوی دیگر، مدل یوهانسن نیز یک بردار هم‌جمعی بین متغیرها در همه‌ی گروه‌ها شناسایی کرده است، که این به‌معنای وجود رابطه‌ی تعادلی بلندمدت بین نرخ ارز و قیمت سهام است.

این نوشتار برمبنای مدل پویای مشایخی که در سال ۱۹۷۸ برای بررسی سیستم اقتصادی − اجتماعی ایران ساخته شده بود، به ایجاد یک مدل سیستم دینامیک اقتصاد − انرژی می‌پردازد. بخش انرژی در مدل حاضر شامل هشت زیربخش است که تعاملات آن‌ها با زیربخش‌های مدل مشایخی یک سیستم بازخور قدرتمند برای تجزیه و تحلیل کل سیستم اقتصاد ـ انرژی ایران ارایه می‌کند. نتایج نوشتار نشان می‌دهد که ایجاد بهبود در رفتار سیستم، نیازمند اجرای همزمان این سیاست‌ها است : ۱( تخصیص سهم بیش‌تری از گاز تولید شده در داخل برای تزریق به چاه‌های نفت، ۲( صرفه‌جویی در مصرف داخلی انرژی و محدود کردن واردات آن، ۳(افزایش سرمایه‌گذاری در زمینه‌ی توزیع و مصرف گاز طبیعی به‌منظور افزایش سهم بازار داخلی آن نسبت به حامل‌های دیگر انرژی، ۴( تلاش در جهت بهبود روابط سیاسی بین‌المللی ایران.

بدون شک در دنیای مدرن امروز، زمان به‌عنوان عاملی با اهمیت نقشی به‌سزا در بازارهای رقابتی دارد. مسائل و مدل‌های مسیریابی فراوانی با توجه به نیاز انسان‌ها به وجود آمده است و به تناسب این مدل‌ها و مسائل، راهکارها و الگوریتم‌های فراوانی نیز شکل گرفته است. در این نوشتار به ارائه‌ی مدلی جدید )مدل پویا با در نظر گرفتن تعداد دوره‌های مختلف برای انواع مشتریان( از مسائل مسیریابی وسائل حمل‌ونقلمی‌پردازیم. برای حل چنین مدلی از الگوریتم A‌n‌t‌N‌e‌t استفاده می‌کنیم که تاکنون در این حوزه مورد استفاده قرار نگرفته است. الگوریتم A‌n‌t‌N‌e‌t یک روش عامل مبنا است، که برای حل این مسائل مورد استفاده قرار می‌گیرد تا جواب‌های بهتری حاصل شود. برای اثبات اعتبار مدل و روش حل آن، از مقایسه‌ی جواب‌های مدل با دیگر مدل‌های منتشرشده استفاده شده است.