پذیرش و بکارگیری فناوری از سوی کاربران از مهمترین عوامل موفقیت یک فناوری می باشد. به سبب عدم پذیرش تکنولوژی آن توسط کاربران یا ضعف در پذیرش آن، قابلیت های سیستم را در حد بسیار پایینی تنزل داده و سبب هدر رفتن منابع می شود. مضافا اینکه پذیرش فناوری های نوین در لحظه اتفاق نمی افتد بلکه فرایندی است که در طول زمان شکل می گیرد و در صورت استمرار استفاده، پذیرش موفق صورت می گیرد. در این مقاله ضمن مرور تحقیقات انجام شده در زمینه مدل پذیرش فناوری و با در نظر گرفتن متغیرهای مدل پذیرش فناوری اولیه، متغیر های جدیدی از جمله متغیر های عادت و آگاهی مشتریان که کمتر به آن توجه شده، به سازه های مدل اضافه شده است. سپس به منظور شناخت بهتر متغییر های تاثیرگذار بر این رابطه و درک دینامیزم های موجود، با استفاده از رویکرد مدلسازی پویایی سیستم و ترسیم نمودارهای علی حلقوی CLD))، یک مدل پذیرش فناوری پویا ارائه می گردد و در نهایت شبیه سازی انجام می شود. نتایج شبیه سازی نشان می دهد برای افزایش پذیرش بانکداری الکترونیک، اولین قدم اطلاع رسانی و آگاه کردن مردم نسبت به بانکداری الکترونیک و مزایای آن و کاهش مقاومت(عادت به سیستم سنتی) می باشد.

ا نگاهی گذرا به عملکرد پژوهشگاههای دولتی ایران در سالهای گذشته می توان دریافت که علی الرغم توانمندی های فراوان در توسعه فناوری،بسیاری از آنها در امر تجاری سازی فناوری ناموفق عمل نموده اند. از این رو هدف اصلی این تحقیق، ارایه الگویی جهت تبیین تجاری سازی فناوری در پژوهشگاههای دولتی و ارایه توصیه ها و ملاحظاتی به مدیران و سیاست گذاران فعال در عرصه توسعه علم و فناوری کشور جهت افزایش موفقیت تجاری سازی فناوری در پژوهشگاههای کشور می باشد.به همین سبب در این تحقیق پس از مروری گذرا بر ادبیات تحقیق و طبقه بندی برخی از الگوهای تجاری سازی ارایه شده در حوزه مدیریت فناوری، با انجام بیست و چهار مطالعه موردی در شش پژوهشگاه دولتی ایران،الگویی برای تجاری سازی فناوری در پژوهشگاههای دولتی ارایه شده است.نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که الگوی تجاری سازی فناوری در پژوهشگاههای دولتی دارای چهار عنصر: مراحل و فعالیتهای تجاری سازی ، ذی نفعان درون سازمانی و برون سازمانی و نیز عوامل نقش آفرین درون سازمانی و برون سازمانی اثر گذار بر فرایند تجاری سازی فناوری می باشد.فرایند تجاری سازی نیز شامل پنج مرحله اصلی و چهارده مرحله فرعی یا گام تجاری سازی است که این گامها در درون مراحل اصلی قرار داشته و به ترتیب طی می شوند. علاوه براین،در طی هر گام تجاری سازی، هشت فعالیت امکان دارد که صورت گیرد که در این بین، فعالیتهای توسعه و مستند سازی فناوری ، مذاکره و لابی گری با ذی نفعان و نیز هماهنگی و اتخاذ تصمیم از اهمیت بسیار بیشتری نسبت به سایر فعالیتها برخوردار می باشند. درنهایت، برای موفقیت فرایند تجاری سازی در پژوهشگاههای دولتی لازم است مسئولین و مجریان طرح های توسعه فناوری به فعالیتهای چون چانه زنی و فنون مذاکره با ذی نفعان تسلط داشته و ضروریست که تمامی ذی نفعان درون سازمانی در فرایند تدوین و تصویب آیین نامه های تجاری سازی در پژوهشگاههای دولتی مشارکت داشته باشند.

در ادبیات مدیریت کسب و کار در شرایط پویای محیطی بصورت مستمر بر نقش گرایش به بازار و توانمندی فناورانه در ارتقای عملکرد صنایع تأکید شده است. توانمندی فناورانه و گرایش بازار به عنوان دارای یهایی کمیاب، ارزشمند و به سختی قابل تقلید شناخته م یشوند که تحت تأثیر ادراک مدیریت از پویا یی محیط است. در این میان ضروری است تا نحوه تأثیر ادراک از پویایی محیط بر ارتقای توانمندی فناورانه از طریق متغیر مداخل هگر 4 گرایش به بازار تشریح شود. پویایی محیط بر پیچیدگی و میزان و سرعت تغییرات آن تأکید دارد و گرایش به بازار نیز بر میزان حساسیت و پاسخ به تغییرات محیطی تأکید دارد. در این مقاله که با تمرکز بر صنعت اویونیک کشور انجام پذیرفته است به تشریح رابطه اشاره شده در بالا پرداخته شد و این رابطه به صورت رابطه مداخله گری کامل تأیید شد. این نتایج که در قالب مدلی ساختاری در مقاله ارائه شده است، بر اهمیت توجه به نیازهای در حال تغییر بازار )رویکرد کنش بازار( و پویایی موجود در آن جهت ارتقای توانمندی فناورانه در صنعتی با سرعت تغییرات بالا مانند اویونیک تأکید دارد.

چکیده از آنجایی که قرن حاضر نوید بخش تغییر و تحولات، پیچیدگی و رقابت بسیار است،‌ هر سازمانی نیازمند بهبود مستمر و یا بنیادی برای دستیابی به رشد و مزیت رقابتی است. لذا رهبران سازمان های امروزی باید نوآوری را به مانند کیفیت و بهره¬وری و نیز به عنوان یک اصل راهبردی در سراسر یک سازمان نهادینه سازند. تحقیقات نشان داده است که نوآوری در سازمان ها، یکی از محرک¬های اصلی برای رقابت¬پذیری و توسعه ملی است. با این همه، تحقیقات تجربی اندکی در رابطه با درک کارمندان از تأثیر عوامل سازمانی بر نوآوری فردی صورت گرفته است. هدف این مقاله شناسایی و بررسی عوامل سازمانی (یا داخلی) موثر بر نوآوری فردی است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان شرکت گاز استان یزد می باشد. به منظور بررسی اثر این عوامل بر نوآوری از تحلیل مسیر، استفاده گردیده است. نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان داد که عامل هفتگانه مذکور (تعامل، رهبری، ارتباطات، دانش، یکپارچگی، حمایت سازمانی و انگیزش) اثر معنی داری بر نوآوری دارند. لازم به ذکر است، از بین این عوامل، متغیر، دانش تاثیر بیشتری بر نوآوری می گذارد.

جهانی سازی به عنوان یک پدیده غالب در اقتصاد جهانی سال های اخیر، تاثیر شگرفی بر راهبردهای سازمان های تولیدی و خدماتی بر جای گذاشته است. یکی از این تاثیرات، اهمیت یافتن و پیچیده شدن موضوع ورود به بازارهای جهانی است. اگر در گذشته ورود به یک بازار خارجی از طریق ترانزیت و فروش در بازار مقصد اتفاق می افتاد، در حال حاضر روش ها و مکانیزم های متعددی برای ورود به یک بازار خارجی وجود دارد که انتخاب روش ورود مناسب از میان آنها می تواند به موفقیت حضور در بازار مقصد منجر شود. پژوهش حاضر مبحث "روش های ورود به بازارهای خارجی" را بعنوان یکی از عوامل تاثیر گذار بر موفقیت یا عدم موفقیت بنگاه مورد مداقه قرار داده و پس از مرور ادبیات موضوع، شناسایی عوامل موثر بر انتخاب روش ورود با طراحی مدلی از عوامل موثر به بررسی، تحلیل و مقایسه میزان اهمیت هریک از این عوامل برای دو شرکت بزرگ خودروساز کشور و میزان توجه صورت گرفته به این عوامل در پروژه های ورود به بازارهای جهانی پرداخته است.

پیچیدگی و ماهیت خاص و متفاوت هر یک از فناوری‌ها و شرایط نیاز صنعت به آنها، طراحی فرآیند توسعه و تجاری سازی فناوری را با مشکلات متعددی مواجه ساخته است. در این مطالعه یک رویکرد نظریه سازی قیاسی از چگونگی ادراک مدیران و دست‌اندرکاران توسعه فناوری از روش توسعه و تجاری سازی فناوری‌ها انتخاب و به‌کار گرفته شد تا الگوهای مختلف مورد استفاده برای توسعه و تجاری سازی فناوری در پژوهشگاه صنعت نفت استخراج و تشریح گردد. این مدل‌ها براساس مطالعه موردی (چند موردی) فرایند توسعه و تجاری سازی بیست فناوری مختلف که در پژوهشگاه صنعت نفت اجرا شده با استفاده از روش شناسی تحقیق کیفی اکتشافی به‌دست آمده است. در نتیجه شش مدل مختلف توسعه و تجاری سازی فناوری تدوین گردید. پس از طراحی مدل‌ها با استفاده از نظرسنجی از خبرگان و مقایسه آنها با مدل سایر طرح‌های توسعه فناوری در حال اجرا، به دریافت دیدگاه‌های خبرگان و مقایسه تطبیقی مدل‌ها پرداخته شد و شواهدی برای پشتیبانی و تائید مدل‌های توسعه یافته، گردآوری گردید. در نهایت با ارائه نتایج پژوهش به جمع‌بندی پرداخته می‌شود.

پیش¬بینی فناوری به عنوان نخستین گام در فرایند برنامه‌ریزی فناوری، به پایش مستمر پیشرفت‌های فناورانه به منظور ارزیابی توانایی بالقوه و شناسایی زودهنگام کاربردهای آتی آن‌ها اطلاق می¬گردد. در کشورهای در حال توسعه اغلب به دلیل کم‌رنگ بودن جایگاه چنین مطالعاتی در فرایند سیاستگذاری فناوری، سرمایه¬گذاری در فعالیت¬های تحقیق و توسعه فاقد اثر بخشی لازم می باشد. در این مقاله به منظور رصد پیشرفت¬های فناورانه در زمینه فناوری لعاب، داده¬های مرتبط با پتنت¬های استخراج شده از پایگاه¬های ثبت پتنت اروپا و آمریکا با استفاده از رویکرد پتنت کاوی، مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفتند. پس از تعیین کلید واژه‌ها، 1591 پتنت بین سال¬های 1913 تا 2011 جهت تحلیل جمع آوری گردید. سپس با استفاده از فنون¬ متن¬کاوی و روش خوشه بندی k- میانگین، فناوری لعاب به شش خوشه "مواد اصلی لعاب"،"مواد اولیه افزودنی"،"لعاب-های ویژه"،"تنوع در شکل ظاهری لعاب"،"تجهیزات پخت" و "روش¬های آماده سازی لعاب" تفکیک و در هر یک از آن‌ها با استفاده از منحنی رشد لجستیک دوگانه، چرخه حیات فناوری ترسیم و تفسیر گردید. نتایج این مقاله نشان دادند که فناوری لعاب در تمامی خوشه¬های شناسایی شده در مرحله بلوغ و یا افول قرار داشته و به احتمال فراوان در آینده¬ای نزدیک با فناوری¬های نوین دیگری جایگزین خواهد شد.

مهمترین نیاز تصمیم¬گیران فناوری، داشتن آگاهی کافی و به¬روز برای انجام تصمیم¬گیری¬های صحیح و به¬موقع در موضوعات فناورانه هدف می¬باشد. مقاله حاضر سعی در معرفی نظام هوشمندی فناوری به¬عنوان نظامی دارد که کارکرد اصلی آن، افزایش قدرت تصمیم¬گیری در حوزه فناوری و رویکرد غالب آن اکتساب، تجزیه، تحلیل و معنابخشی به داده¬ها و اطلاعات مرتبط می¬باشد. هدف این مقاله استخراج ساختار کارکردهای این نظام به¬منظور استقرار آن در سطح ملی برای فناوری پیشرفته پیل¬سوختی می¬باشد. بدین¬منظور در گام نخست ذینفع¬های پیل¬سوختی و نیازهای آنها از طریق مصاحبه¬های نیمه¬ساختاریافته شناسایی و سپس بر اساس نیازهای استخراج گردیده ساختار کارکردهای نظام از طریق مطالعه کتابخانه¬ای، مطالعه تطبیقی، مشارکت محقق در تحقیق و پنل متخصصین استخراج و از طریق مدل IDEF0 ترسیم گردید. براساس نتایج، ذینفع¬های نظام برپایه حوزه تصمیم¬گیری به پنچ گروه افراز می¬گردند. همچنین نظام جهت برآورده کردن کارکرد اصلی خود نیازمند شش زیرکارکرد اصلی تعیین نیاز و هدایت؛ جستجو و اکتساب؛ پردازش،سازمان¬دهی،ذخیره؛ تحلیل؛ مستندسازی و انتشار در طراز دوم می¬باشد. ارزیابی محقق حاکی برآن است که نقص یا عدم وجود این سی و چهار کارکرد و تعاملات مابین آنها، باعث ناپایداری نظام درسطح ملی می‌گردد.

ارزیابی توان نوآوری در سطح ملی مقدمه سیاستگذاری در این حوزه است. مقاله حاضر تلاش دارد تا با مروری بر مدل¬های ارائه شده در دنیا و همچنین اقدامات صورت گرفته در داخل کشور، اقدام به ارائه مدلی بومی برای ارزیابی توان نوآوری ج.ا. ایران نماید. بر این اساس ابتدا تعدادی از مدل¬های ارائه شده - با تأکید بر مدل¬های ارائه شده برای کشورهای در حال توسعه- مورد بررسی قرار گرفته است. مقایسه بین مدل¬ها نشان می¬دهد که برخی از آن‏ها تمام مؤلفه¬های تأثیرگذار در نوآوری را برای ارزیابی مورد بررسی قرار نداده¬اند و لذا مدل آنها برای شرایط خاص خود کاربرد دارد. از این رو، مقاله حاضر با مروری بر رویکردهای مختلف، جمع¬بندی نقاط ضعف و قوت آن‏ها و همچنین در نظر گرفتن ملاحظات بومی کشور که نشأت گرفته از ویژگی¬های اقتصادی، سیاسی واجتماعی ج.ا.ایران است، چارچوب مفهومی نظام‌مندی برای ارزیابی توان نوآوری ارائه داده است. از آنجا که سعی بر ارائه مدلی نظام‌مند (سیستماتیک) بوده است، مؤلفه‌های نوآوری به صورت کلی در چهار دسته مؤلفه‌های ورودی، مؤلفه‌های خروجی،‌ مؤلفه‌های فرایندی و مؤلفه‌های محیطی مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. در ارائه چارچوب پیشنهادی سعی شده است تصویر روشنی از نقاط ضعف و قوت توانمندی نوآوری برای سیاستگذار ایجاد شود.

هدف از ارائه این مقاله توسعه یک الگوی جامع تحت عنوان الگوی فازی- نفوذ برای پیش‌بینی ضریب‌‌نفوذ سرویس اینترنت در کشورهای مختلف با به‌کارگیری تئوری نفوذ و روش کنترل فازی است. به‌کارگیری روش کنترل فازی جهت کلاسترینگ نمونه‌ها و ساخت مدل نهایی پیش‌بینی علاوه بر افزایش امکان به‌کارگیری نمونه‌های بیشتر با خصیصه‌های متفاوت جهت ساخت مدل، امکان ارائه پیش‌بینی‌های خاص را برای هر کشور با توجه به ویژگی‌های منحصربه‌‌فرد آن میسر می‌‌سازد. این الگو با توجه به داده‌های تابلویی از سال 1992 تا 2006 برای 153 کشور مختلف که در 3 کلاستر دسته‌بندی شده‌اند، بر پایه مدل‌های انتشار پیاده‌سازی شده‌‌است. در بخش پایانی مقاله نیز جهت تأیید کارآمدی مدل، ضریب‌‌نفوذ اینترنت در ایران مبتنی بر آن پیش‌بینی گردیده است.

امروزه، مشاهده می‌شود که توسعه و انتشار فناوری اطلاعات در جوامع مختلف متفاوت بوده‌است. دلایل این تفاوت در نرخ پذیرش و انتشار فناوری دست‌مایه پژوهش‌های مختلفی قرار گرفته‌است. در این مقاله، به‌عنوان بخشی از یک پروژه پژوهشی در زمینه انتشار فناوری اطلاعات، مجموعه عوامل مؤثر بر پذیرش و انتشار فناوری‌های اطلاعاتی در بنگاه‌های اقتصادی کشور براساس مدل سه بخشی محیط، بنگاه، فناوری بررسی و فرضیه‌های مربوط به آن براساس مطالعه بیش از ۸۴ بنگاه اقتصادی و خدماتی کشور در بازه زمانی سال‌های ۸۹ الی ۹۱ مورد آزمون قرار گرفته‌است. همچنین، از یک مطالعه موردی نیز برای راستی آزمایی نتایج پژوهش استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که عواملی چون ادراک مدیران از منافع و چالش‌های فناوری‌اطلاعات، اندازه سازمان، ثبات مدیریت، آمادگی تأمین‌کنندگان سازمان، تأثیر مثبتی بر میل به پذیرش فناوری‌اطلاعات در سازمان‌های ذی‌ربط دارد. ولی بر‌اساس شواهد به‌دست‌آمده رابطه میان شدت رقابت در صنعت با میل به پذیرش فناوری‌اطلاعات در این سازمان‌ها معنی‌دار نیست. در نهایت، نتایج در قالب ملاحظات سیاستی جهت توسعه کاربرد و انتشار فناوری اطلاعات در سازمان‌های کشور مورد بحث و بررسی قرار گرفته‌است.

چکیده در ادبیات علمی، مهم‌ترین نقشی که برای سازمان‌های میانجی تبیین‌شده است نقش واسطه‌گری در نوآوری و ایجاد پیوند بین اجزای نظام نوآوری است. مطالعات اکتشافی انجام‌شده در مورد نقش سازمان‌های میانجی در نظام نوآوری بخش هوایی کشور نشان می‌دهد که سازمان‌های میانجی نقش‌های دیگری مانند قابلیت‌سازی و ایجاد ظرفیت جذب در بنگاه‌ها را نیز برای کمک به توسعهٔ فناوری و بهبود کارکردهای نظام نوآوری ایفاء می‌نمایند. این مقاله تلاش دارد تا براساس مطالعه ادبیات علمی و مطالعات کیفی عارضه‌یابی و آسیب‌شناسی در مورد وضعیت تجربیات همکاری‌های فناورانه در بخش هوایی، مدلی برای چگونگی تأثیرگذاری فعالیت‌های قابلیت‌سازی سازمان‌های میانجی در تقویت همکاری فناورانه بین بنگاه‌ها ارائه گردد. سپس با استفاده از روش پیمایشی، فرضیات تحقیق با استفاده از مدل‌یابی معادلات ساختاری، تحلیل گردید. بر‌اساس نتایج این تحقیق مشخص شد، قابلیت‌سازی با اثربخشی فرایند همکاری و ابعاد پنج‌گانه آن رابطه مثبت و معناداری دارد و در میان متغیرهای فرایند همکاری «جستجو وانتخاب همکار» و «طراحی همکاری» به‌ترتیب بیشترین تأثیر را می‌پذیرد. به عبارت دیگر این تحقیق نشان داد که مهم‌ترین اثر قابلیت‌سازی در بنگاه‌ها اعتماد‌سازی و رفع نگرانی‌های بنگاه‌ها در مورد توانایی همکاران و در مرحله بعدی افزایش توانایی آن‌ها در مرحله مذاکره و طراحی همکاری است.