مقياس خودکارآمدی تکاليف روزمره در سالمندان

براساس نظریه یادگیری اجتماعی باندورا[1]، باور به کارایی شخصی بر انتخاب های افراد تأثیر می گذارد. افراد گرایش به کارهایی دارند که در آنها احساس قابلیت و اطمینان می کنند و از کارهایی که توانایی انجام آن را ندارند، دوری می نمایند. باورهای خودکارآمدی[2] تعیین می کند که افراد تا چه اندازه انرژی، صرف فعالیت های خود می کنند و تا چه اندازه در برابر موانع مقاومت می کنند[1]. پاول و میرس(1995) خودکارآمدی افتادن را باورهای فرد به توانایی خود برای شرکت در فعالیت های خاصی از زندگی روزانه، بدون افتادن یا از دست دادن تعادل تعریف کردند[2]. در بعد دیگری از زندگی افراد، دوران سالمندی مطرح می گردد. با توجه به اینکه سالم پیرشدن حق همه افراد یک جامعه است، این امر بر اهمیت پدیده سالمندی و پیشگیری از مشکلات آن می افزاید. سرعت رشد جمعیت سالمندان در کشورهای در حال توسعه بسیار زیاد است، با افزایش جمعیت سالمند و به تبع آن افزایش بیماری های مزمن، فعالیت های جسمانی فرد سالمند محدود می شود که از این میان تعدادی از آنها به طور کامل وابسته به دیگران و زمین گیر می شوند که این خود می تواند باعث بوجود آمدن مشکلات متعدد و از جمله اختلالات روانی گردد[3]. از این رو، سازمان بهداشت جهانی پیشنهاد می کند دولت ها، سازمان های بین المللی وجوامع مدنی در صورتی می توانند از عهده سالمندی برآیند که شیوه هایی را در خصوص سالمندی پویا[3] اتخاذ نمایند[4]. بنابر نظر بیتی[4] و همکاران(2003) از کارافتادگی، همان طور که در محدودیت به انجام فعالیت های روزانه منعکس شده است، با افزایش سن بیشتر می شود و به بروز عوارض و مرگ و میر کمک می کند[5]. همچنین اعتماد به نفس در توانایی اجرای فعالیتی(خودکار آمدی) برای چگونگی شروع آن عمل و نحوه اجرای آن مشارکت می کند[6]. خودکارآمدی استدلالی است برای تأثیر گذاشتن بر الگوهای تفکر و ایجاد انگیزه در مردم برای شرکت در رفتارها و فعالیت های مبتنی بر توانایی ادراک شده در چهارچوب خاص[7]. خودکارآمدی باور فرد به توانایی انجام تکالیف در حوزه ای خاص است که تأثیر جهت بخشی روی انتخاب فعالیت ها و موقعیت های وی دارد و انتظارات کارآمدی معین خواهد کرد که افراد چه مقدار تلاش کنند و چه مدت در مواجهه با موانع اصرار و پافشاری داشته باشند[8].

معرفی

مقیاس خودکارآمدی در تکالیف روزمره سالمندان

مقیاس خودکارآمدی در تکالیف روزمره سالمندان به منظور سنجش اطمینان و اعتماد فرد به توانایی هایش برای اجرای تکالیف حرکت محور در زندگی روزمره سالمندان طراحی شده است. این ابزار دارای 18 سؤال است که 11 سؤال ابتدایی آن مراقبت کردن از خود(فعالیت های معمول و ساده زندگی روزانه) را در سالمندان مورد ارزیابی قرار می دهد و 7 سؤال انتهایی آن تحرک(فعالیتهای دشوار زندگی روزانه) را بررسی و سنجش می کند. این پرسشنامه از طریق دستور العملی اجرا می شود که از آزمودنی می خواهد تا میزان اطمینان خود به اجرای تکالیف حرکتی روزمره خود را که دارای یک طیف امتیازدهی از یک تا ده می باشد را گزینش نمایند، به طوری که یک سالمند با توجه به اطمینانی که نسبت به قابلیت در اجرای یک تکالیف روزمره دارد(برای مثال پاسخ دادن به تلفن یا طی کردن یک خیابان با عرض 5متر) گزینه مورد نظرش را با توجه به قابلیت و توانایی خود انتخاب نماید. روایی و پایانی نسخه اصلی این ابزار توسط روبرتس، دولانسکی و وبر[5](2010) مورد ارزیابی و تأیید قرار گرفته است. دو مولفه این پرسشنامه عبارتند از: مراقبت کردن از خود(در فعالیت معمول و روزانه زندگی) و  تحرّک(فعالیت های دشوار روزمره زندگی).

روش نمره گذاری مقیاس خودکارآمدی در تکالیف روزمره سالمندان داخل فایل توضیح داده شده است.

تعدادی از نمونه سوالات مقیاس خودکارآمدی در تکالیف روزمره سالمندان:

1- تا چه حد نسبت به توانایی خود برای شستن بدن تان بدون نیاز به کمک دیگران اطمینان دارید؟

2- تا چه حد نسبت به توانایی خود برای لباس پوشیدن و درآوردن آنها بدون نیاز به کمک دیگران اطمینان دارید؟

مشخصات فایل مقیاس خودکارآمدی در تکالیف روزمره سالمندان:

روایی و پایایی: دارد

قالب فایل سوالات: Word

منبع: دارد

تعریف مفهومی: دارد

تعداد صفحات:7

تعداد سوالات: 18

مقاله همراه: 1

تفکیک مولفه ها: دارد(: مراقبت کردن از خود(در فعالیت معمول و روزانه زندگی) و  تحرّک(فعالیت های دشوار روزمره زندگی).