مقایسه راهبردهای نظم‌جویی شناختی هیجان و طرحواره‌های هیجانی در همسران افراد مبتلا به سوء مصرف مواد و افراد بهنجار

مقدمه: هدف پژوهش حاضر، بررسی راهبردهای نظم‌جويی شناختی هيجان و طرحواره‌های هيجانی در همسران افراد مبتلا به سوء مصرف مواد و بهنجار بود. روش: 30 نفر از همسران افراد مبتلا به سوء مصرف مواد به‌شيوه‌ نمونه‌گيری در دسترس انتخاب شدند و با 30 نفر از همسران افراد بهنجار مورد همتاسازی قرار گرفتند. دو گروه شرکت‌کننده پرسشنامه‌ نظم‌جويی شناختی هيجان‌ و پرسشنامه طرحواره‌های هيجانی‌ را تکميل نمودند. برای تجزيه و تحليل داده‌ها از تحليل چندمتغيری واريانس استفاده شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد که در راهبردهای نظم‌جويی شناختی سازش‌نايافته ملامت خويش، نشخوارگری، فاجعه‌سازی و ملامت ديگران و در طرحواره‌های هيجانی نشخوار ذهنی، گناه، غيرقابل کنترل بودن، سرزنش و تلاش برای منطقی بودن، ميانگين نمرات همسران افراد مبتلا به سوء مصرف مواد بيشتر از همسران افراد بهنجار است. در راهبردهای نظم‌جويی شناختی سازش‌يافته، شامل تمرکز مجدد مثبت، تمرکز مجدد بر برنامه‌ريزی، ارزيابی مجدد مثبت و ديدگاه‌گيری و در طرحواره‌های هيجانی ابراز احساسات، قابل درک بودن و پذيرش هيجانات، همسران افراد بهنجار نمرات بيشتری در مقايسه با همسران افراد مبتلا به سوء مصرف مواد به دست آوردند. نتيجه‌گيری: همسران مبتلايان به سوء مصرف مواد، برای مديريت هيجان‌های برخاسته از موقعيت‌های تنش‌زا از طرحواره‌های هيجانی و راهبردهای نظم‌جويی شناختی نامناسبی استفاده می‌کنند؛ استفاده از اين راهبردهای نامناسب می‌تواند آنها را در معرض مشکلات روانی و ناسازگاری‌های زناشويی قرار دهد.