چکیده مقاله
مقدمه: خودکارآمدی به اعتقاد فرد در رابطه با توانايی انجام تکاليف در حوزهای خاص اشاره دارد که تأثير جهت‌بخشی روی انتخاب فعاليت‌ها و موقعيت‌های وی دارد و خودکارآمدی معين خواهد کرد که افراد چه مقدار تلاش کنند و چه مدّت در مواجهه با موانع اصرار و پافشاری داشته باشند. هدف از تحقيق حاضر تعيين روايی و پايايی نسخۀ فارسی پرسشنامه خودکارآمدی سالمندان (SEEA) روبرت و دولانسکی و وبر (2010) بود. بدين منظور و جهت تأييد روايی سازه پرسشنامه، 425 زن و مرد سالمند (207 مرد و 218 زن) با سطوح مختلف به لحاظ فعاليت بدنی (130 مرد فعال و130 زن فعال، 78 مرد غيرفعال و 87 زن غيرفعال)، به‌صورت نمونه‌گيری هدفمند انتخاب و نسخۀ فارسی مقياس خودکارآمدی تکاليف روزمره در سالمندان را تکميل کردند.
روش: برای اجرای اين پژوهش ابتدا با استفاده از روش ترجمه- باز ترجمه، مقياس خودکارآمدی تکاليف روزمره توسط سه متخصص روانشناسی ورزش و سه متخصص آموزش از زبان انگليسی به فارسی و از فارسی به انگليسی ترجمه و اصلاحات لازم انجام شد. جهت تعيين روايی سازه پرسشنامه از تحليل عاملی تأييدی مبتنی بر مدليابی معادلات ساختاری، همسانی (ثبات) درونی پرسشنامه از ضريب آلفای کرونباخ و پايايی زمانی (ثبات پاسخ) سؤالات از ضريب همبستگی درون طبقهای به روش آزمون- آزمون مجدد با دو هفته فاصله، استفاده شد.
يافتهها: نتايج تحقيق نشان دهنده برازش مطلوب مدل مقياس نسخۀ فارسی خودکارآمدی سالمندان می‌باشد. شاخصهای برازندگی (055/0RMSEA=، 001/0= CFI، 99/0 TLI=)، همسانی درونی (خودمراقبتی 987/0، تحرک 986/0 و کل پرسشنامه 987/0) و پايايی زمانی (خودمراقبتی 74/0، تحرک 82/0 و کل پرسشنامه 83/0) قابل قبولی برخوردار شد، که بيانگر روايی و پايايی مطلوب نسخه فارسی پرسشنامۀ خودکارآمدی سالمندان می‌باشد.
نتيجه‌گيری: از نسخۀ فارسی پرسشنامۀ خودکارآمدی سالمندان می‌توان به‌عنوان ابزاری روا و پايا جهت مطالعه و ارزيابی خودکارآمدی سالمندان ايرانی بهره گيری نمود.