عوامل موثر بر تاخیر در مراجعه برای خدمات گفتاردرمانی در کودکان ایرانی با اختلالات گفتار و زبان

مقدمه: شناسايی زود هنگام کودکانی که در معرض خطر يا در مراحل ابتدايی تاخير تکاملی گفتار و زبان خود قرار دارند برای ارايه خدمات مداخله به هنگام بسيار ضروری است. اما متاسفانه اين اختلالات در کشور ما به موقع تشخيص داده نشده يا برای درمان و توانبخشی ارجاع داده نمی‌شوند. روش: فاز اول مطالعه به شناسايی عوامل بالقوه موثر بر تاخير در مراجعه‌ی به هنگام در کودکان دارای اختلالات گفتار و زبان، از طريق جستجوی منابع و نيز از ديدگاه صاحب نظران و خانواده‌ها اختصاص داشت. در اين مرحله ۱۲ نفر از صاحبنظران و ۹ نفر از والدين کودکان دارای اختلالات گفتار و زبان بود از طريق مصاحبه عميق نيمه ساختار يافته فهرست اوليه عوامل تهيه شده بر اساس مرور منابع را تکميل کردند. سپس بر آن اساس پيش نويس پرسشنامه عوامل تاخير در مراجعه‌ تهيه و تنظيم گرديد و از نظر روايی صوری و محتوايی و پايايی به تاييد رسيد. آنگاه پرسشنامه در اختيار دو گروه والدين کودکان دارای اختلالات گفتار و زبان که يک گروه بعد از 3 سالگی(30 نفر) و گروه ديگر پيش از ۳ سالگی (30 نفر) جهت گفتاردرمانی مراجعه کرده بودند، به عنوان گروه مورد و شاهد قرار گرفت. يافته ها: از ميان هفت عاملی که قبل از به تشخيص قطعی رسيدن اختلال گفتار و زبان کودک بين دو گروه مورد و شاهد تفاوت معنادار نشان دادند، سه عامل به دريافت مشاوره و راهنمايی صحيح توسط پزشکان، دو عامل به آگاهی والدين و دو عامل ديگر به انجام غربالگری برای کودک ارتباط داشتند. هر شش عاملی که بعد از به تشخيص قطعی رسيدن اختلال گفتار و زبان کودک بين دو گروه مورد و شاهد تفاوت معنادار نشان دادند، به نحوی به باورها و نگرشهای ناصحيح والدين ارتباط داشته اند. بحث و نتيجه گيری: توصيه می شود اولا برنامه های آگاهسازی عمومی به منظور ارتقای آگاهی و بهبود باور و نگرش اقشار مختلف مردم تدارک ديده شود و دوما آموزشهای مناسبی برای ارتقای سطح دانش و بهبود نگرش متخصصان کودکان و ساير پزشکان مرتبط با کودکان در اين زمينه به عمل آيد.


واژه‌های كليدي: تاخير در مراجعه به هنگام، اختلال گفتار و زبان، کودک، توانبخشی،