کارکردهای شناختی- اجرایی قطعه پیشانی مغز در سالمندان

تشخيص بالينی زودهنگام اختلالات شناختی سالمندان مي­­تواند موجب مداخله به موقع شود. هدف از اين مطالعه بررسی کارکردهای شناختی- اجرايی سالمندان ايرانی با استفاده از آزمون­های بالينی بود.

  روش: اين مطالعه به­صورت مقايسه مقطعی با نمونه­گيری تصادفی طبقه‌بندي­شده در سال 1386 در 150 سالمند استان قم انجام شد. ابزار مورد استفاده آزمون معاينه مختصر وضعيت­شناختی و آزمون­های ارزيابی عملکردهای شناختی- اجرايی قطعه پيشانی مغز (آزمون رديابی، آزمون فراخنای اعداد و آزمون روانی کلامی) بود. از آزمون­های آماری تحليل واريانس و T مستقل برای تجزيه و تحليل داده­ها استفاده شد.

  يافته­ها: معاينه مختصر وضعيت­شناختی از سن، جنس و تحصيلات تاثير پذيرفت (01/0>p). کارآيی ساير آزمون­های مورد استفاده در دو جنس تفاوت نداشت (05/0>p). حافظه کاری، روانی و کلامی- معنايی در سنين کمتر و تحصيلات بالاتر کارآيی بالاتری داشتند (01/0>p). سرعت روانی- حرکتی (آزمون رديابي؛ بخش نخست) ارتباط معني­داری با تحصيلات داشت (01/0>p). وليکن انعطاف­پذيری شناختی (آزمون رديابي؛ بخش دوم) چنين ارتباطی را نشان نداد (05/0>p).

نتيجه­گيری: کارآيی حافظه کاری با افزايش سن کاهش مي­يابد و در کليه ارزيابي­های مربوط به کارکردهای شناختی بايد نقش تحصيلات را در نظر گرفت. تحصيلات، عامل محافظتی در برابر زوال شناختی ناشی از سالمندی است.