ادراک مادران از انگیزه های زیربنایی رفتار کودک در موقعیت های دلبستگی

کيفيت روابط کودک و مراقب او، مفهومی محوری در ارتباط با عوامل موثر در تحول کودک است . از آن­جا که پاسخ­دهی مثبت مادر به کودک از مولفه­های مهم شکل­گيری دلبستگی ايمن در اوست، ادراک مادر از علت رفتار کودک از اهميت زيادی برخوردار است. هدف اين پژوهش بررسی ادراک مادران ايرانی از انگيزه­های زيربنايی رفتار کودک در موقعيت­های دلبستگی و ديدگاه آنان نسبت به پاسخ­دهی مناسب به اين رفتارها، و همچنين مقايسه بين فرهنگی اين پديده بود.

  روش­: اين پژوهش کيفی توصيفی در سال 1388 روی 30 مادر ايرانی دارای کودکان 3 تا 5 سال که به روش نمونه­گيری تصادفی از سه مهدکودک شهر تهران انتخاب شدند، انجام شد. 5 موقعيت برای آزمودني­ها توصيف و از آنها خواسته شد که علت رفتار کودک در هر موقعيت و پاسخ مناسب به اين رفتار را ذکر کنند. داده­ها به روش کيفی تحليل شد.

  يافته­ها: بين ادراک مادران از انگيزه رفتار کودک و پاسخ­دهی مناسب رابطه وجود داشت. در موقعيت خواب بيش از ساير موقعيت­ها به مقوله ايمنی و وابستگی متقابل توجه شد و پاسخ مثبت بيشتری به اين موقعيت داده شد. در مقايسه بين‌فرهنگی، بين ادراک مادران ايرانی و ژاپنی شباهت بيشتری وجود داشت و آنان بيش از مادران آمريکايی به جستجوی ايمنی و وابستگی متقابل توجه مي­کردند.

نتيجه­گيری: رفتارهايی که بيشتر به انگيزه جستجوی ايمنی و وابستگی متقابل نسبت داده مي­شوند، پاسخ مثبت­تری از سوی مادران دريافت مي­کنند. بنابر ارزش­ها و باورهای فرهنگی، ادارک مادران از انگيزه­های رفتار کودک و پاسخ­دهی به رفتارهای کودک متفاوت است.