ساخت و تعیین روایی و اعتبار مقیاس نگرش و التزام عملی به نماز

نماز يکی از بزرگ‌ترين فرايض اسلامی ‌و عالی‌ترين تکليف مکتب تربيتی اسلام است. سنجش ميزان التزام به نمازهای واجب با استفاده از ابزاری معتبر امری است ممکن. هدف اين مقاله معرفی مقياس نگرش و التزام عملی به نماز است. روش‌: جامعه آماری شامل تمامی کارکنان دانشگاه بقيه‌الله (عج) می‌باشد. حجم نمونه 427 نفر بودند که به‌صورت دردسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقياس جهت‌گيری درونی و بيرونی و مقياس التزام عملی به اعتقادات مذهبی که به‌منظور تعيين روايی مقياس نگرش و التزام عملی به نماز استفاده شدند. همچنين از روش‌های آماری همبستگی و تحليل عاملی اکتشافی استفاده شد. يافته‌ها: نتايج پژوهش نشان داد ضريب اعتبار پرسشنامه از نظر همسانی درونی 92/0، ضريب بازآزمايی مقياس با يک هفته فاصله 96/0 و ضريب تنصيفی مقياس 87/0 بدست آمد. همبستگی مقياس نگرش و التزام عملی به نماز، با مقياس التزام عملی به اعتقادات مذهبی، جهت‌گيری بيرونی مقياس آلپورت و جهت‌گيری درونی مقياس آلپورت به‌ترتيب 61/0، 34/0 و 62/0 بدست آمد. همچنين نتايج حاصل از تحليل عاملی نشان دادکه مقياس ساخته‌شده از چهار عامل تشکيل شده است که جمعاً 30/46 درصد از واريانس کل را تبيين می‌کند. نتيجه‌گيری: مقياس نگرش و التزام عملی به نماز با گذراندن مراحل روان‌سنجی و دارا بودن اعتبار و روايی قادر به سنجش نگرش و التزام عملی نمازگزاران به نماز است. بنابراين مقياس علاوه ‌براينکه به‌صورت خودسنجی برای مسلمانان کارايی دارد، می‌توان از آن در انجام پژوهش‌های گروهی استفاده نمود.