چکیده مقاله
ديابت يکی از شايعترين بيماريهای مزمن عصر حاضر است که بروز و شيوع آن در دنيا و ايران بهطور فزايندهای درحال افزايش است. عوامل روانی و نگرشی نقش عمدهای را در خود مراقبتی و کنترل ديابت بهعهده دارند. از اينرو پژوهش حاضر به بررسی نقش گرايشهای عليتی بر رفتارهای خود مراقبتی بيماران ديابتی نوع II پرداخته است. روش: تحقيق حاضر توصيفی از نوع همبستگی است، تعداد 60 نفر با شيوه نمونهگيری در دسترس از بين کسانی که به مرکز آموزش ديابت بيمارستان سينا در شهر تبريز مراجعه کرده بودند برگزيده شدند. اطلاعات ازطريق دو پرسشنامه شامل رفتارهای خودمراقبتی وگرايشهای عليتی جمعآوری شد. برای تحليل دادهها از روشهای آماری ضريب همبستگی پيرسون، تحليل رگرسيون و آزمون t مستقل استفاده شد. يافتهها: نتايج پژوهش نشان داد که بين رفتار خودمراقبتی با گرايش عليتی خودمختار رابطه مثبت معنادار و با گرايش غيرشخصی رابطه منفی معنادار وجود دارد. در صورتيکه بين گرايش کنترل با رفتارهای خودمراقبتی رابطه معناداری مشاهده نشد . براساس يافتههای اين پژوهش، مؤلفه گرايش عليتی خودمختار بيشترين سهم را در پيشبينی رفتار خودمراقبتی فرد مبتلا بهعهده دارد(01/0,p<61/0=β).همچنين در اين پژوهش از نظر گرايشهای عليتی و رفتار خودمراقبتی بين زنان و مردان تفاوتی ديده نشد. نتيجهگيری: براساس نتايج بدست آمده لازم است آموزشها در مراکز ديابت با تأکيد بيشتر بر ايجاد تغييرات در رفتار و بهبود نگرش افراد و حمايت خودمختاری صورت گيرد.