چکیده مقاله
پژوهش حاضر با هدف تعيين رابطه باورهای فراشناختی و دشواری در تنظيم هيجان با نشانگان استرس پس از ضربه و تعيين سهم هريک از اين دو متغير در پيشبينی نشانگان استرس پس از ضربه انجام شد. روش: 280 دانشآموز مقطع دبيرستان از مناطق زلزلهزده شهرستان اهر به روش نمونهگيری خوشهای انتخاب شده و مقياس علائم اختلال استرس پس از ضربه- فرم خودگزارشی، پرسشنامه باورهای فراشناختی- فرم نوجوان و مقياس دشواری در تنظيم هيجان را تکميل کردند. جهت تحليل دادهها از شاخصهای توصيفی، همبستگی پيرسون و تحليل رگرسيون گام به گام بر پايه نرم افزار SPSS-16 استفاده شد. يافتهها: براساس نتايج آزمون همبستگی، افزايش ميزان نشانگان استرس پس از ضربه در دانشآموزان با افزايش نمرات آنان در متغيرهای باورهای فراشناختی و دشواری در تنظيم هيجان همراه بود. نتايج حاصل از تحليل رگرسيون نيز نشان داد که باورهای منفی درمورد نگرانی، اطمينان شناختی، دشواری رفتارهای هدفمند، کمبود صراحت هيجانی و وقوف شناختی درمجموع 38 درصد از واريانس نشانگان استرس پس از ضربه را در دانشآموزان، پيشبينی میکنند. نتيجهگيری: نتايج پژوهش همسو با مدل فراشناختی و نيز رويکردهای نظری مبتنی بر تنظيم هيجان در تبيين نشانگان استرس پس از ضربه، نشان داد که تغيير باورهای فراشناختی منفی و نيز اصلاح راهبردهای ناسازگارانه تنظيم هيجان میتواند کاهش نشانگان استرس پس از ضربه را به دنبال داشته باشد.