تأثیر رویکرد منفعت‌گرایی اخلاقی بر دانش مدیریت و سازمان

فلسفه اخلاق شامل دو بخش اخلاق هنجاری و فرااخلاق است. نظریات اخلاق هنجاری نیز به دو دسته غایت‌گرا و وظیفه‌گرا تقسیم می‌شوند. منفعت‌گرایی یکی از ریشه‌دارترین نظریات غایت‌گرایانه است که از سوی بنتام و میل در قرن نوزدهم توسعه یافت. مطابق این رویکرد، فعل اخلاقی، فعلی است که حداکثر خیر را برای اکثریت افراد مرتبط با آن فعل، ایجاد کند. در این مقاله پس از تقریر دیدگاه‌های بنتام و میل، معیار منفعت و چگونگی محاسبه آن مطرح شده و عمده نقدهای مطرح‌شده بر این رویکرد، عنوان می‌شوند. این رویکرد در دو بخش فلسفه مدیریت و تئوری‌های مدیریت، بر دانش سازمان و مدیریت تأثیر داشته است. از دیدگاه فلسفی، سازمان‌هایی که با هدف حداکثر نمودن ارزش سهامداران خود در فضای رقابتی به کسب و کار مشغول هستند __ برخلاف سازمان‌های دولتی __ نمی‌توانند منفعت‌گرا باشند. در بخش تئوری‌های مدیریت نیز تصمیم‌گیری، به عنوان جزء اصلی مدیریت، می‌تواند با ویژگی‌های منفعت‌گرایی خود را تطبیق دهد و رهبری، به عنوان فرایند اثرگذاری غیر رسمی بر افراد، با اتخاذ رویکرد مشارکتی می‌تواند از نظر اخلاقی، منفعت‌گرا محسوب شود.