رابطۀ تحولی ابعاد ارزش‌های انسانی بنیادی و ویژگی‌های شخصیتی در سه دورۀ بزرگسالی در زنان و مردان

هدف از پژوهش بررسی رابطۀ تحولی ميان ارزش‌های انسانی بنيادی و ويژگی‌های شخصيتی در سه دورۀ بزرگسالی در زنان و مردان بود. نمونه 328 نفر (169 زن و 159 مرد) مشتمل بر 3 گروه 1ـ بزرگسال جوان (39ـ20 ساله)، 2ـ بزرگسال ميانسال (65ـ40 ساله) و 3ـ بزرگسال سالخورده (88 ـ66) بودند. زمينه‌ياب ارزشی شوارتز (شوارتز و راس، 1995) و پرسشنامۀ کوتاه الگوی پنج‌عاملی شخصيت (رامستد و جان، 2007) اجرا شد. تحليل همبستگی حاکی از رابطۀ مثبت معنی‌دار ميان «ارزش‌های متمرکز بر فرد» با ويژگی‌های شخصيتی «برونگرايی»، «گشودگی در مقابل تغيير» و رابطۀ منفی معنی‌داری با ويژگی شخصيتی «توافق‌پذيری» بود. همچنين رابطۀ مثبت معنی‌دار ميان «ارزش‌های متمرکز بر جمع» با ويژگی‌های شخصيتی «توافق‌پذيری» و «بيداری وجدان» و رابطۀ منفی معنی‌دار با ويژگی شخصيتی «برونگرايی» بود (05/0>P). نتايج تحليل کواريانس چندمتغيره نشان داد که ميان گروههای سنی در بعد ارزش‌های متمرکز بر جمع تفاوت وجود داشت (05/0>P). روند نمودار صعودی بود و در محدودۀ بزرگسالی دوم به بالاترين حد خود رسيد. ميان گروههای جنسی در بعد ارزش‌های متمرکز بر فرد تفاوت معنی‌دار بود (05/0>P) و مردان بيشترين ميانگين نمرات را داشتند.