تأثیر درمان شناختی ـ رفتاری بر بهبود کیفیت خواب سالمندان

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان گروهی شناختی ـ رفتاری بر بهبود کيفيت خواب در سالمندان می‌باشد. در اين پژوهش نيمه آزمايشی، از طرح پيش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه گواه استفاده شد. از ميان همۀ سالمندان دارای مشکل خواب عضو کانون بازنشستگی شهر کرمانشاه در سال 1393، تعداد 30 نفر با استفاده از روش نمونه‌گيری هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمايش (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) جايگزين شدند. گروه آزمايش در 8 جلسه 90 دقيقه‌ای درمان شناختی رفتاری به‌صورت گروهی شرکت کرد اما گروه گواه درمانی دريافت نکرد. هر دو گروه، پيش و پس از جلسه‌های درمانی به پرسشنامه کيفيت خواب پيتزبورگ (بايسی، 1989) پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از تحليل کواريانس مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. تفاوت ميانگين نمرات مؤلفه‌های کيفيت خواب در گروه آزمايش، پس از اجرای مداخله، نشان داد که درمان شناختی ـ رفتاری منجر به بهبود معنادار کيفيت خواب در پنچ مؤلفه آن شامل کيفيت ذهنی خواب (001/0P<)، تأخير در خواب (001/0P<)، مدت خواب (001/0P<)، کفايت خواب (001/0P<) و اختلال خواب (001/0P<) شده است. نتايج مطالعه حاضر نشان داد که درمان شناختی ـ رفتاری می تواند منجر به ارتقاء کيفيت خواب در سالمندان شود. بنابراين، با توجه به يافته‌های اين پژوهش، آموزش اين مداخله به کادر درمان و پرستاران شاغل در حيطه سالمندی توصيه می‌شود.