چکیده مقاله
هدف اين پژوهش اعتباريابی نسخۀ تجديدنظر شدۀ مقياس زمينهيابی نيازهای خانواده (R-FNS) برای خانوادههای با فرزند دارای نيازهای ويژه انجام شد. روش پژوهش بررسی توصيفی - پيمايشی از نوع ساخت و اعتبارسنجی يک ابزار بود. نمونۀ پژوهش شامل 100 خانواده با فرزند دارای نيازهای ويژه از مدارس آموزش و پرورش استثنايی بود که به شيوۀ نمونهگيری در دسترس در سال تحصيلی 89 - 1388 انتخاب شدند. ابزارهای سنجش شامل؛ مقياس تجديدنظر شدۀ زمينهيابی نيازهای خانواده (R-FNS) (بيلی و سيمنوسون، 1995)، مقياس نيازهای خانواده برای خانوادههای ايرانی (نصيری و سامانی، 1387) بو د. همسانی درونی مقياس تجديدنظرشدۀ زمينهيابی نيازهای خانواده (R-FNS) نشان داد تمام 35 سؤال برای گروه مادران (86/0) و برای گروه پدران (81/0) همبستگی بالايی با کل نمره داشت. محاسبۀ ضريب آزمون ـ بازآزمون به فاصله سهماه مطلوب و بالا بود (001/0 > P ). نتايج آزمون کولموگروف - اسميرنف نشان داد، تمامی متغيرهای پژوهش از توزيع بهنجار برخوردارند. محاسبۀ روايی محتوايی مقياس، براساس ضرايب توافق کندال، برای مؤلفهها و نمرۀ کل از نظر آماری معنادار بود (001/0 > P ). نتايج آزمون تحليل واريانس چندمتغيری مانوا نشان داد بين دو گروه مادران و پدران در مؤلفههای اطلاعات، حمايت اجتماعی و خانوادگی، مالی، تبيين يا توضيح به ديگران و مراقبت از فرزند تفاوت معناداری وجود دارد (001/0> P ). همبستگیهای معنیدار بين مؤلفهها و نمرۀ کل مقياس R-FNS با مقياس IFSN مطلوب بود و روايی مقياس را تأييد کرد. يافتههای پژوهش نشان داد، نسخۀ فارسی R-FNS در اندازهگيری نيازهای خانوادههای با فرزند دارای نيازهای ويژه از خصوصيات روانسنجی قابل قبولی برخوردار است.
واژههای كليدي: اعتباريابي، مقياس زمينهيابي نيازهاي خانواده، نيازهاي ويژه