چکیده مقاله
تواناییهاي زبانی کودکان طبیعی و کودکانی است که در برخی جنبه هاي زبانی مانند
خواندن با دشواري مواجه اند . پاره اي از پژوهش ها نشان می دهند که کودکان
خوانشپریش علاوه بر نقص در پردازش واجشناختی در آزمون هاي نحوي ، به ویژه
ساختارهاي پیچیدة نحوي، ضعیفتر از کودکان طبیعی عمل میکنند. هدف این مقاله ،
بررسی و مقایسۀ آگاهی نحوي کودکان طبیعی و خوانش پریش پایه هاي دوم و سوم
ابتدایی در زبان فارسی است. روش: بدین منظور 20 دانش آموز خوانش پریش و 40
دانشآموز طبیعی دختر پایۀ دوم و سوم ابتدایی از طریق آزمون آگاهی نحوي که شامل
دو زیرآزمون قضاوت دستوري و تصحیح جملات بود ارزیابی شدند. در زیرآزمونهاي
مذکور توانایی قضاوت دستوري و تصحیح جملات ساده و موصولی از نوع فاعل-فاعل
بررسی شد. شاخصهاي نحوي مورد مطالعه در این جملات عبارت بودن د از مطابقت
فعل و فاعل به لحاظ ’شخص‘، ’شمار‘ و ’شخص و شمار‘. یافتهها : بررسی و تحلیل
دادهها نشان داد که کودکان خوانشپریش در کل آزمون آگاهی نحوي و هر یک از
زیرآزمونهاي آن ضعیفتر از کودکان طبیعی عمل میکنند و میزان خطاهاي آنها بیشتر
است. تحلیل آماري آزمون تی مستقل حاکی از آن بود که تفاوت عملکرد کودکان
خوانشپریش و کودکان طبیعی در کل آزمون نحوي کاملاً معنادار است. از سوي دیگر ،
مقایسۀ دادهها به لحاظ رشدي نیز نشاندهندة آن بود که عملکرد کودکان پای ۀ سوم
ابتدایی هر دو گروه هم در کل آزمون و هم در هریک از زیرآزمونها بهتر از عملکرد
کودکان پایۀ دوم ابتدایی است. نتیجهگیري: نتایج نشان داد که کودکان خوانش پریش
فارسیزبان نیاز دارند علاوه بر آگاهی واجشناختی در زمینۀ آگاهی نحوي نیز تقویت
شوند.