مبانی مفهومی احساس تنهایی: یك مطالعه كیفی

پژوهش حاضر با هدف شناسايي مولفه هاي مفهومي احساس تنهايي در دانشجويان ايراني بر پايه پژوهش کيفي و تحليل محتوا شکل گرفت. اطلاعات محتوايي احساس تنهايي در سه گام جمع آوري شدند: نخست، پيشينه پژوهشي احساس تنهايي و ابزارهاي اندازه گيري آن به طور جامع مرور شد. سپس با 10 مشاور (چهار زن و شش مرد) و 10 دانشجو (شش زن و چهار مرد) مصاحبه و نظرات آنها درباره احساس تنهايي ضبط شد. سرانجام 135 دانشجو (94 زن و 41 مرد) يک پرسشنامه باز پاسخ احساس تنهايي را تکميل کردند. تحليل محتواي پيشينه پژوهشي بيانگر هفت مولفه احساس تنهايي، يعني مولفه هاي هيجاني، اجتماعي، خانوادگي، احساساتي، دوستان، گروه هاي بزرگ تر (پيوندجويي گروهي) و هستي گرايي بودند. از تحليل محتواي مصاحبه با مشاوران، پنج مولفه هيجاني / فردي، ارتباطي / اجتماعي، ارتباطي / خانوادگي، هستي گرا و مذهبي / معنوي، از مصاحبه با دانشجويان، چهار مولفه هيجاني / فردي، ارتباطي، احساساتي و مذهبي / معنوي و از پرسشنامه باز-پاسخ سه مولفه هيجاني / فردي، ارتباطي (ارتباط با ديگران، خانواده، دوستان، گروه هاي بزرگ تر) و مذهبي / معنوي شناسايي شدند. يافته منحصر به فرد اين مطالعه، تنهايي مذهبي / معنوي بود که در اندازه گيري احساس تنهايي در نمونه هاي ايراني بايد درنظر گرفته شود. بر اساس اين يافته ها مي توان يک ابزار اندازه گيري احساس تنهايي مبتني بر فرهنگ ايراني را تهيه و گسترش داد.