چکیده مقاله
بهبود بهرهوری یکی از هدفهایی است که سازمانها همزمان با توسعه سرمایهگذاری در فناوری اطلاعات (IT) دنبال میکنند اما رشد کند آمارهای بهرهوری کل باعث بروز برخی نگرانیها و مطرح شدن «پارادوکس بهرهوری IT» شده است. به طوری که بعضی از صاحبنظران بهرهور بودن IT را مورد تردید جدی قرار دادهاند.
شناخت، تبیین و شفاف سازی رابطه بین افزایش سرمایهگذاری در IT و رشد بهرهوری، ارائه مدل مناسب جهت بیشینه کردن بهرهوری IT و شناسایی اقدامات سازمانی مکمل IT از اهداف این پژوهش میباشد. فرض اساسی پژوهش حاضر این است که با ورود IT در سازمانها فناوری مورد استفاده آنها که یکی از عناصر سازمانی مطابق مدل لویت و اسکات (Leavitt & Scott) است تغییر مییابد و اگر سازمانها را سیستمهای باز در نظر بگیریم اثربخشی سرمایهگذاری روی IT مستلزم اعمال همزمان تغییرات در دیگر عناصر سازمانی (افراد، اهداف / وظایف و ساختار) میباشد که دراین پژوهش به عنوان مکملهای IT از آنها یاد میشود.
جامعه مورد بررسی این پژوهش سازمانهای مسکن و شهرسازی استانها بوده و نمونهها هم با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی انتخاب گردیدهاند. دادههای میدانی با استفاده از پرسشنامه و اعداد مربوط به بهرهوری اندازهگیری شده سازمانها از مستندات آنها استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. از آزمون تحلیل واریانس یکطرفه به منظور بررسی وجود یا عدم وجود اختلاف معنادار بین سازمانها با توجه به میزان بهرهوری آنها، از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن برای آزمون فرضیات و از آزمون فریدمن جهت رتبهبندی عناصر سازمانی استفاده شده است. نتایج تجزیه و تحلیلها نشان میدهد: بهرهوری اندازهگیری شده سازمانهایی که همزمان با سرمایهگذاری در IT اقدامات مکمل از قبیل ساماندهی استراتژی- زیرساخت IT با استراتژی- زیرساخت سازمان، مهندسی مجدد فرایندها و ساختاردهی مجدد، آموزش منابع انسانی و تفویض اختیارات تصمیمگیری، برقراری جریان آزاد اطلاعات و سیستمهای اطلاعاتی یکپارچه را به عمل آوردهاند نسبت به سازمانهای دیگر بالا بوده است.