چکیده مقاله
مواجهه با مسائل پیچیده دنیای امروز که دربرگیرنده شاخصهای متعدد کمّی و کیفی با جنسهای متفاوت است، مستلزم بکارگیری روشهای جامعی است که حالات مختلف اینگونه مسائل را دربرگیرند. «تصمیمگیری چندشاخصه» بیش از پنج دهه است که در فرآیند تصمیمسازی، مدیران را یاری نموده است و مطمئناً در دهههای آینده نیز با بهبودهایی که در آن متصور است در حوزههای مختلف عمومی و تخصصی مدیریت کاربرد خواهد داشت. روشهای مختلفی برای ارزیابی و رتبهبندی گزینهها و بهینهسازی تصمیم از منظر شاخصهای چندگانه در ادبیات تئوری تصمیمگیری توسعه یافته است. بکارگیری روشهای عدم قطعیت مانند تئوری فازی و تئوری سیستمهای خاکستری، امکان درنظرگرفتن شاخصهای کیفی یا غیرقطعی را در مسائل تصمیمگیری چندشاخصه فراهم ساخته است. روشهای مختلف نرمالسازی ماتریس تصمیم نیز به منظور بیبُعد سازی شاخصهای مثبت(هرچه بیشتر بهتر) و منفی (هرچه کمتر بهتر) به کار گرفته شدهاند. این پژوهش با استفاده از «تحلیل رابطهای خاکستری» به عنوان یکی از تکنیکهای تصمیمگیری چندشاخصه و از طریق بکارگیری اعداد خاکستری در کنار اعداد قطعی در ماتریس تصمیمگیری، امکان درنظرگرفتن همزمان شاخصهای کیفی و کمّی را فراهم میسازد؛ و از سوی دیگر با ارائه بهبودهایی در روشهای نرمالسازی موجود، بیبُعدسازی شاخصهای بهینه (دارای مقدار مطلوب از پیش تعیین شده) در کنار شاخصهای مثبت و منفی را امکانپذیر مینماید. بنابراین در این پژوهش، روشی جامع برای تصمیمگیری چندشاخصه ارائه شده است که امکان در نظر گرفتن اولاً شاخصهای کمّی و کیفی و ثانیاً شاخصهای بهینه، مثبت و منفی را به طور همزمان داراست. در پایان به منظور تشریح روش ارائه شده، یک مثال کاربردی گام به گام پیادهسازی و نتایج آن ارائه شده است.
کلیدواژگان