چکیده مقاله
شرکت‌های هواپیمایی به‌منظور بهره‌مندی از مزیت‌های مقیاس اقتصادی از شبکه‌ی هاب‌وکمان در برنامه‌ریزی پروازهای خود استفاده می‌کنند. برخی از فرودگاه‌های هاب به‌دلیل تمرکز جریان، به‌ویژه در ساعات اوج، از لحاظ ترافیک هوایی پرازدحام شده، تأخیرات پروازی آن‌ها افزایش می‌یابد. در این پژوهش هر باند فرودگاه به‌صورت سیستم صف $M/G/1$ در نظر گرفته شده و مدل‌های فرعی سه‌گانه‌یی برای تعیین ظرفیت ورودی بهینه‌ی هواپیماها به باندهای نشست، برخاست و ترکیبی ارائه می‌شود.
نتایج محاسباتی نشان می‌دهد که روش ارائه شده تعادل بار ترافیک را بهتر برقرار کرده، موجب کاهش ازدحام در هاب‌های شلوغ و افزایش بهره‌وری در سایر هاب‌ها می‌شود. به‌منظور پرکردن شکاف‌های تحقیقاتی در حوزه‌ی مکان‌یابی هاب، توابع هدف مربوط به آسیب‌های زیست‌محیطی و انرژی در نظر گرفته می‌شود. در نهایت با استفاده از روش محدودیتٓـ varepsilonجواب‌های کارآ، و با استفاده از روش AHP گروهی جواب مرجح انتخاب و نتایج اجرای مدل روی شبکه‌ی حمل‌ونقل هوایی داخلی کشور آمریکا گزارش می‌شود.