خوشه بندی: ابزاری برای آنالیز داده ها در مطالعات كمی و آمیخته

در اين مطالعه خوشه بندي به عنوان يکي از روش هاي داده کاوي توصيفي جهت استفاده در مطالعات آموزشي و روانشناختي مطرح مي گردد. گروه بندي داده هاي پژوهش در مطالعات قبلي در حوزه هاي آموزشي و روانشناختي توسط ميانگين، ميانه و برد صورت گرفته است که داراي نواقص و محدوديت هايي مي باشد. لذا در اين مطالعه خوشه بندي به عنوان ابزاري جايگزين با قابليت هاي متعدد در مطالعات کمي و آميخته معرفي مي گردد. بدين منظور، ابتدا تعريف اجمالي از خوشه بندي ارائه گرديده و سپس مراحل ششگانه اجراي فرايند خوشه بندي (انتخاب متغيرهاي خوشه بندي، انتخاب روش خوشه بندي، انتخاب معيار شباهت/تفاوت، انتخاب الگوريتم خوشه بندي، انتخاب تعداد خوشه و بررسي اعتبار و تفسير نتايج خوشه بندي) توسط داده هاي کمي مرتبط با روانشناسي يادگيري رياضيات بيان مي گردد تا ضمن آشنايي بيشتر پژوهشگران حوزه مطالعات آموزشي و روانشناختي با اين ابزار، نتايج جديدي در زمينه روانشناسي يادگيري رياضيات مطرح گردد. نتايج اعمال خوشه بندي بر روي داده ها نشان مي دهد که از خوشه بندي مي توان براي بررسي ارتباط متغيرهاي مختلف بر متغير وابسته در مطالعات کمي و شناسايي کانديداهاي شرکت در مصاحبه در مطالعات آميخته استفاده کرد.