نقش پیش‌بینی‌کنندگی عوامل شخصیتی، عزت‌نفس و جهت‌گیری مذهبی در رفتار شهروندی سازمانی

هدف اين پژوهش، بررسی نقش پيش بين صفات شخصيتی، عزت‌نفس و جهت‌گيری مذهبی کارکنان در رفتار شهروندی سازمانی آنان بود. در يک طرح همبستگی تعداد 310 نفر از کارکنان آموزش و پرورش استان خراسان شمالی، به شيوه نمونه‌برداری خوشه‌ای انتخاب شدند و پرسشنامه‌های رفتار شهروندی سازمانی (مقيمی، 1384)، شخصيت NEO (کاستا و مک‌کری، 1985)، جهت‌گيری مذهبی آلپورت (فگين، 1963) و عزت‌نفس (روزنبرگ، 1965) را تکميل کردند. برای تجزيه و تحليل داده‌ها از ضريب همبستگی پيرسون و تحليل رگرسيون گام به گام استفاده شد. نتايج رگرسيون گام به گام نشان داد که: آداب اجتماعی برحسب رضامندی از خود، خويشتن‌داری (01/0 > P ) و نظم و ترتيب (05/0 > P ) قابل پيش‌بينی است.جهت‌گيری مذهبی، بعد شايستگی شخصی و نمره کل عزت‌نفس قادر به پيش‌بينی آداب اجتماعی نبودند. نوعدوستی و هماهنگی متقابل برحسب خويشتن‌داری، جهت‌گيری مذهبی درونی (01/0 > P ) و نظم و ترتيب (05/0 > P ) قابل تبيين بودند ولی جهت‌گيری مذهبی بيرونی و عزت‌نفس و ابعاد آن قادر به پيش‌بينی نوعدوستی و هماهنگی متقابل نبودند. وجدان کاری نيز برحسب محتاط بودن در تصميم ‌ گيری و رضامندی از خود (05/0 > P ) قابل پيش‌بينی بود. محافظت از منابع سازمان برحسب نظم و ترتيب (01/0 > P ) و عزت‌نفس (05/0 > P ) قابل تبيين بود. جوانمردی و نزاکت برحسب رضامندی از خود، جهت‌گيری مذهبی درونی (01/0 > P ) و جهت‌گيری مذهبی بيرونی (05/0 > P ) قابل پيش‌بينی بود. در مجموع در ميان متغيرهای پيش‌بين، صفات شخصيتی از بيشترين توان پيش‌بينی برای رفتار شهروندی سازمانی برخوردار بودند.


واژه‌های كليدي: رفتار شهروندی سازمانی، صفات شخصيتی، عزت‌نفس و جهت‌گيری مذهبی