مقایسه اثر بخشی استعاره های زبان اول و زبان دوم در فرایند استعاره درمانی افراد دوزبانه مبتلا به افسردگی

مقدمه: يکی از موضوعاتی که اخيراً در روان‌شناسی شناختی مورد توجه قرار گرفته، مفهوم استعاره است. خصوصيات شناختی استعاره‌ها سبب شده تا در درمان‌های شناختی نيز به کار گرفته شوند. با توجه به آن که استعاره‌ها در زبان‌های مختلف زاييده همان فرهنگ و اجتماع هستند، اين پژوهش قصد دارد تا تفاوت اثربخشی استعاره‌های زبان اول و دوم در فرآيند استعاره درمانی افراد دو زبانه افسرده را مورد مقايسه قرار دهد. روش: 19 بيمار دو زبانه آذری زبان از بين مراجعه کنندگان به سه مرکز درمانی در شهر تهران، با در نظر گرفتن معيارهای گروه نمونه و به روش نمونه‌گيری در دسترس انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌های خط پايه شامل پرسشنامه اطلاعات جمعيت شناختی، آزمون افسردگی بکBDI-II ، آزمون ماتريس‌های پيشرونده ريون وپرسشنامه توانشهای کاربردی زبان بود. سپس اين افراد در دو گروه تحت 12 جلسه استعاره درمانی قرار گرفتند که درمان در گروه اول (تعداد=8) تنها با استعاره‌هايی به زبان فارسی و در گروه دوم (تعداد=11) تنها با استعاره‌هايی به زبان آذری صورت پذيرفت. افسردگی افراد پس از طی دوره درمان مجدداً با آزمون بک ارزيابی شد. ميزان افسردگی قبل و بعد از درمان، با آزمون آماری تجزيه و تحليل کواريانس مقايسه گرديد. يافته‌ها: نتايج نشان دادند که رويکرد استعاره درمانی در هر دو گروه منجر به کاهش نمرات افراد در آزمون افسردگی بک شده است. به علاوه نتايج آزمون تجزيه و تحليل کواريانس نشان داد که بين دو گروه در مرحله پس آزمون تفاوت معناداری وجود دارد. نتيجه گيری: با توجه به اين يافته‌ها می‌توان چنين نتيجه‌گيری نمود که استفاده از استعاره‌های متناسب با زبان و فرهنگ بومی مراجعين، به نحو قابل توجهی اثربخشی درمان‌های شناختی را تحت تأثير قرار داده و موجب افزايش آن می‌گردد.