نظریه سیستم های تحولی تأکید می کند که تحول و پیشرفت انسان شامل تأثيرات متقابل فرد و محیط او می شود که به صورت "انسان و محیط" بیان می شود (لرنر، ۲۰۰۶؛ أورتونه، ۲۰۱۰؛ به نقل از ناپولیتانو و همکاران، ۲۰۱۱). برای پیشبرد چنین رابطه ای افراد باید اهداف بلندمدت را به وسیله رفتارهای مبتنی بر خود تنظیمی ارادی انتخاب و دنبال نمایند (بالتس، ۱۹۹۷). یکی از مدل های مهم در خود تنظیمی ارادی، مدل «انتخاب، بهینه سازی، جبران» است (بالتس و بالتس، ۱۹۹۰؛ فروند و بالتس، ۲۰۰۲) که از ۴ سازه تشکیل شده است: انتخاب گزینشی (S) که شامل انتخاب هدف توسط فرد، سطح انتخاب گری او و تمرکز بر روی هدف است؛ انتخاب مبتنی بر شکست که شامل همان انتخاب ولی پس از شکست در عملکرد یا کاهش منابع است؛ بهینه سازی (O) که به معنای شناسایی و جذب منابع درونی و بیرونی و انسجام آنها در راستای دستیابی به اهداف است؛ و جبران خسارت (C) که اصلاح یا جایگزینی راهبردهای بهینه سازی برای رسیدن به همان هدف قبلی پس از شکست این راهبردها است (ناپولیتانو و همکاران، ۲۰۱۱). مهارت های SOCبه عنوان یک توانایی کلیدی در پیشبرد شکوفایی نوجوانان یا همان تحول مثبت نوجوانی شناخته می شود (لرنر و همکاران، ۲۰۰۵). همچنین ضعف در مهارت های خود تنظیمی می تواند نقش مهمی در گرایش نوجوانان به اعتیاد داشته باشد.

برای سنجش خود تنظیمی ارادی بالتس از پرسشنامه خود تنظیمی ارادی بالتس، بالتس، فروند و لانگ(1999) استفاده می شود.