وابستگی به مواد مخدر یا به اصطلاح اعتیاد به آن در همه مشاغل، سطوح تحصیلی و طبقات اقتصادی و اجتماعی دیده می شود و مختص به افراد و یا اقشار خاصی نمی شود (زرگر، نجاریان و نعامی، ۱۳۸۷). اعتیاد به معنای وابستگی بیمار گونه به مصرف یک یا چند نوع ماده مخدر است که سبب بروز رفتارهای مواد جویانه شده و در صورت عدم مصرف مواد مورد نظر، علائم محرومیت در فرد معتاد بروز می کند (بهاری، ۱۳۹۲).

براساس "دهمین طبقه بندی بین المللی اختلالات"، تشخیص نهایی اعتیاد نیازمند وجود سه تا از ملاک های شش گانه زیر است: میل شدید به مصرف مواد، وجود مشکلاتی در کنترل مصرف آن، پافشاری در مصرف آن با وجود آگاهی از پیامدهای مضر آن، ترجيح افراطی مصرف مواد نسبت به دیگر فعالیت ها و وظایف، وجود تحمل دارویی افزایش یافته و وجود برخی از حالت های فیزیکی ترک مواد (سازمان بهداشت جهانی، ۲۰۰۷). موسسه ملی سوء مصرف مواد آمریکا برآورد کرده است که از هر ده نفر آمریکایی با سن بالای ۱۲ سال، یک نفر مشكل سوء مصرف مواد دارد (گریلو، ۲۰۱۰). همین طور بر اساس آخرین گزارشات از سوی دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر دفتر برنامه ریزی (۱۳۸۷) در ارزیابی سریع وضعیت سوء مصرف و وابستگی به مواد مخدر در ایران، تعداد معتادین کشور در سال ۱۳۸۶ برابر با ۱۲۰۰۰۰۰ نفر تخمین زده شده است. برای سنجش استعداد اعتیاد افراد از پرسشنامه آمادگی اعتیاد زرگراستفاده می شود.